เอกวาดอร์ (สเปน: Ecuador, ออกเสียง: [e.kwaˈðoɾ] ( ฟังเสียง); เกชัว: Ikwayur; ชัวร์: Ekuatur หรือ Ecuador) หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐเอกวาดอร์ (สเปน: República del Ecuador, แปลว่า สาธารณรัฐตรงเส้นศูนย์สูตร; เกชัว: Ikwadur Ripuwlika; ชัวร์: Ekuatur Nunka) เป็นประเทศทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของทวีปอเมริกาใต้ มีอาณาเขตจรดประเทศโคลอมเบียทางทิศเหนือ จรดประเทศเปรูทางทิศตะวันออกและทิศใต้ และจรดมหาสมุทรแปซิฟิกทางทิศตะวันตก เอกวาดอร์ยังมีอำนาจอธิปไตยเหนือหมู่เกาะกาลาปาโกส (กลุ่มเกาะโกลอน) ในมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งอยู่ห่างจากแผ่นดินใหญ่ไปทางตะวันตกประมาณ 1,000 กิโลเมตร (621 ไมล์) เมืองหลวงของประเทศคือกรุงกีโต

ดินแดนที่เป็นประเทศเอกวาดอร์เคยเป็นถิ่นที่อยู่ของกลุ่มชนพื้นเมืองหลายกลุ่มซึ่งค่อย ๆ ถูกรวมเข้ากับจักรวรรดิอินคาในคริสต์ศตวรรษที่ 15 ภูมิภาคนี้ตกเป็นอาณานิคมของจักรวรรดิสเปนในคริสต์ศตวรรษที่ 16 และได้รับเอกราชใน ค.ศ. 1820 ในฐานะส่วนหนึ่งของประเทศกรันโกลอมเบีย จากนั้นเอกวาดอร์จึงแยกตัวออกมาเป็นรัฐเอกราชใน ค.ศ. 1830 มรดกของจักรวรรดิทั้งสองสะท้อนให้เห็นอยู่ในหมู่ประชากรที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ของเอกวาดอร์ โดยส่วนใหญ่เป็นประชากรเลือดผสมหรือเมสติโซ รองลงมาเป็นชนกลุ่มน้อยเชื้อสายแอฟริกา ชนพื้นเมือง และยุโรป ภาษาสเปนเป็นภาษาราชการและภาษาที่ประชากรส่วนใหญ่ใช้กัน แต่ภาษาพื้นเมือง 13 ภาษาก็ได้รับการรับรองตามกฎหมาย รวมทั้งภาษาเกชัวและภาษาชัวร์

รัฐเอกราชเอกวาดอร์เป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตยแบบมีผู้แทนและเป็นประเทศกำลังพัฒนา ที่มีรายได้ปานกลางและพึ่งพิงการส่งออกสินค้าโภคภัณฑ์ (ได้แก่ ปิโตรเลียมและผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร) เป็นอย่างสูง ประเทศนี้เป็นสมาชิกสหประชาชาติ องค์การนานารัฐอเมริกา ตลาดร่วมอเมริกาใต้ตอนล่าง ที่ประชุมเพื่อความก้าวหน้าและการพัฒนาอเมริกาใต้ และขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด

เอกวาดอร์เป็นหนึ่งในสิบเจ็ดประเทศของโลกที่มีความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยิ่ง โดยมีพืชและสัตว์เฉพาะถิ่นหลายชนิดเช่นที่หมู่เกาะกาลาปาโกส เพื่อแสดงความตระหนักรู้ถึงมรดกทางนิเวศวิทยาอันเป็นเอกลักษณ์ดังกล่าว รัฐธรรมนูญเอกวาดอร์ฉบับ ค.ศ. 2008 จึงเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกของโลกที่รับรองสิทธิของธรรมชาติหรือสิทธิของระบบนิเวศอันมีผลบังคับใช้ได้ตามกฎหมาย

จากข้อมูลของศูนย์วิจัยทางเศรษฐกิจและนโยบายซึ่งตั้งอยู่ในสหรัฐ ในช่วง ค.ศ. 2006 ถึง 2016 ความยากจนในเอกวาดอร์ลดลงจากร้อยละ 36.7 เหลือร้อยละ 22.5 และการเติบโตของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัวต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 1.5 (เทียบกับร้อยละ 0.6 ในช่วงสองทศวรรษก่อนหน้า) ในขณะเดียวกัน ดัชนีจีนีว่าด้วยความไม่เท่าเทียมกันทางเศรษฐกิจของประเทศก็ลดลงจาก 0.55 เหลือ 0.47