대한민국
កូរ៉េខាងត្បូងContext of កូរ៉េខាងត្បូង
ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ហៅក្រៅផ្លូវការថា ប្រទេសកូរ៉េ ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅតំបន់អាស៊ីបូព៌ា ប៉ែកខាងត្បូងនៃឧបទ្វីបកូរ៉េ ដោយមានព្រំដែនគោកជាប់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។ ព្រំដែនភាគខាងលិចរបស់ប្រទេសនេះគឺជាប់នឹងសមុទ្រលឿង រីឯព្រំដែនខាងកើតជាប់នឹងសមុទ្រជប៉ុន។ កូរ៉េខាងត្បូងមានប្រជាជនសរុប ៥១ លាននាក់ ហើយក្នុងនោះមានប្រជាជនប្រហែល ២៥ លាននាក់ (ជិតពាក់កណ្តាលប្រជាជនសរុប) រស់នៅក្នុងតំបន់រដ្ឋធានីសេអ៊ូល។
ក្នុងភាសាកូរ៉េ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងមានឈ្មោះហៅថា "ឌែហាន់ មីនគុក" (អក្សរហាន់ហ្គឺលៈ 대한민국 អក្សរហាន់ចាៈ 大韓民國) ហៅខ្លីៗថា ហាន់គុក (한국) សំដៅលើជនជាតិ “ហាន់” ឬ ជនជាតិកូរ៉េ ពេលខ្លះប្រើពាក្យថា “ណាំហាន់” (남한) សំដៅលើជនជាតិ “ហាន់ភាគខាងត្បូង” ចំនែកជនជាតិកូរ៉េខាងជើងតែងតែហៅប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងថា ណាំឆូសន (남조선) ដែលមានន័យថា “ឆូសនខាងត្បូង”។
ឧបទ្វីបកូរ៉េមានប្រវត្តិជាងមួយលានឆ្នាំ ដោយការចាប់ផ្តើមរបស់មនុស្សដែលរស់នៅក្នុងយុគសម័យថ្មចាស់ដំបូង ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងកំណត់ត្រាចិននៅដើមសតវត្សទី៧ បន្ទាប់ពីការបង្រួបបង្រួមបីព្រះរាជាណាចក្រកូរ៉េឡើងវិញនៅចុងសតវត្សទី៧ កូរ៉េត្រូវបានគ្រប់គ...អានបន្ថែម
ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ហៅក្រៅផ្លូវការថា ប្រទេសកូរ៉េ ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅតំបន់អាស៊ីបូព៌ា ប៉ែកខាងត្បូងនៃឧបទ្វីបកូរ៉េ ដោយមានព្រំដែនគោកជាប់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។ ព្រំដែនភាគខាងលិចរបស់ប្រទេសនេះគឺជាប់នឹងសមុទ្រលឿង រីឯព្រំដែនខាងកើតជាប់នឹងសមុទ្រជប៉ុន។ កូរ៉េខាងត្បូងមានប្រជាជនសរុប ៥១ លាននាក់ ហើយក្នុងនោះមានប្រជាជនប្រហែល ២៥ លាននាក់ (ជិតពាក់កណ្តាលប្រជាជនសរុប) រស់នៅក្នុងតំបន់រដ្ឋធានីសេអ៊ូល។
ក្នុងភាសាកូរ៉េ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងមានឈ្មោះហៅថា "ឌែហាន់ មីនគុក" (អក្សរហាន់ហ្គឺលៈ 대한민국 អក្សរហាន់ចាៈ 大韓民國) ហៅខ្លីៗថា ហាន់គុក (한국) សំដៅលើជនជាតិ “ហាន់” ឬ ជនជាតិកូរ៉េ ពេលខ្លះប្រើពាក្យថា “ណាំហាន់” (남한) សំដៅលើជនជាតិ “ហាន់ភាគខាងត្បូង” ចំនែកជនជាតិកូរ៉េខាងជើងតែងតែហៅប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងថា ណាំឆូសន (남조선) ដែលមានន័យថា “ឆូសនខាងត្បូង”។
ឧបទ្វីបកូរ៉េមានប្រវត្តិជាងមួយលានឆ្នាំ ដោយការចាប់ផ្តើមរបស់មនុស្សដែលរស់នៅក្នុងយុគសម័យថ្មចាស់ដំបូង ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងកំណត់ត្រាចិននៅដើមសតវត្សទី៧ បន្ទាប់ពីការបង្រួបបង្រួមបីព្រះរាជាណាចក្រកូរ៉េឡើងវិញនៅចុងសតវត្សទី៧ កូរ៉េត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយរាជវង្សកូរ្យ៉ (គ.ស. ៩១៨–១៣៩២) និងរាជវង្សចូសន់ (គ.ស. ១៣៩២–១៨៩៧) ចក្រភពកូរ៉េត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងចក្រភពជប៉ុននៅឆ្នាំ១៩១០ ហើយការគ្រប់គ្រងរបស់ជប៉ុននៅកូរ៉េបានបញ្ចប់បន្ទាប់ពីការបរាជ័យរបស់មហាអំណាចអ័ក្សក្នុងសង្គ្សង្គ្រាមលោកលើកទី២ ក្រោយមក ប្រទេសកូរ៉េត្រូវបានបែងចែកជាពីរផ្នែកគឺ តំបន់ភាគខាងជើងកាន់កាប់ដោយសហភាពសូវៀតនិងភាគខាងត្បូងកាន់កាប់ដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងបន្ទាប់ពីការចរចារបង្រួបបង្រួមប្រទេសបរាជ័យ ទឹកដីភាគខាងត្បូងបានក្លាយជាសាធារណរដ្ឋកូរ៉េនៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៤៨ ខណៈពេលដែលទឹកដីដើមបានក្លាយជាប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។
ក្នុងឆ្នាំ១៩៥០ ការឈ្លានពានរបស់កូរ៉េខាងជើងបង្កឱ្យមានសង្គ្រាមកូរ៉េ នាំទៅរកអន្តរាគមន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគាំទ្រកូរ៉េខាងត្បូង ខណៈពេលដែលកូរ៉េខាងជើងត្រូវបានគាំទ្រដោយប្រទេសចិន និងសហភាពសូវៀត បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំ១៩៥៣ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចាប់ផ្តើមងើបឡើងវិញ ដោយត្រូវបានកត់ត្រាថាប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងមានផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) ជាមធ្យមកំណើនលឿនបំផុតរបស់ពិភពលោករវាងឆ្នាំ១៩៨០-១៩៩០ ហើយកូរ៉េខាងត្បូងបច្ចុប្បន្នជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យជឿនលឿនបំផុតមួយនៅអាស៊ី ក៏ផ្តល់នូវកម្រិតខ្ពស់របស់សេរីភាពសារព័ត៌មានផងដែរ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ អំពើពុករលួយនយោបាយនៅតែជាបញ្ហាចម្បងនៅក្នុងប្រទេស អតីតប្រធានាធិបតីដែលនៅរស់ចំនួន ៤ នាក់ត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មផ្សេងៗ ពីការរំលោភអំណាចទៅជាការស៊ីសំណូកនិងការបន្លំ ដែល ២ នាក់ក្នុងចំណោម ៤ នាក់នៅតែត្រូវទទួលទោសរហូតមកដល់ពេលនេះ
កូរ៉េខាងត្បូងត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍មួយនិងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៧ របស់សន្ទស្សន៍អភិវឌ្ឍន៍មនុស្សក្នុងតំបន់អាស៊ីនិងអូសេអានី មានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទី១០ នៅលើពិភពលោកដោយជីឌីភី(GDP) ហើយជាប្រទេសដែលមានល្បឿនអ៊ីនធឺណិតលឿនបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក ដូចជាមានបណ្តាញដឹកជញ្ជូនសាធារណៈដែលមានគុណភាពខ្ពស់ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងគឺជាប្រទេសនាំចេញធំជាងគេទី៥ និងអ្នកនាំចូលធំជាងគេទី៨ នៅលើពិភពលោក ចាប់តាំងពីសតវត្សទី២១ កូរ៉េខាងត្បូងល្បីខាងវប្បធម៌ប៉ុបដែលមានឥទ្ធិពលពាសពេញពិភពលោក ជាពិសេសនៅក្នុងវិស័យតន្ត្រីខេ-ប៉ុប(K-POP) ល្ខោនស៊េរីទូរទស្សន៍ និងភាពយន្ត ដែលជាបាតុភូតដែលគេស្គាល់ថាជាចរន្តរបស់កូរ៉េ កូរ៉េខាងត្បូងគឺជាប្រទេសសមាជិករបស់អង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច (OECD) និងក្រុម ២០