ทะเลสาบไบคาล (รัสเซีย: Oзеро Байкал, อักษรโรมัน: Ozero Baykal [ˈozʲɪrə bɐjˈkaɫ]) เป็นทะเลสาบทรุดในประเทศรัสเซีย ตั้งอยู่ในไซบีเรียตอนใต้ ในบริเวณระหว่างหน่วยองค์ประกอบแคว้นอีร์คุตสค์ทางตะวันตกเฉียงเหนือถึงสาธารณรัฐบูเรียเตียทางตะวันออกเฉียงใต้ ทะเลสาบนี้มีน้ำ 23,615.39 ลูกบาศก์กิโลเมตร (5,670 ลูกบาศก์ไมล์) ทำให้เป็นทะเลสาบน้ำจืดที่มีปริมาณมากที่สุดในโลก โดยมีน้ำผิวดินถึง 22–23% ซึ่งมากกว่าเกรตเลกส์ในทวีปอเมริกาเหนือทั้งหมด และยังเป็นทะเลสาบที่ลึกที่สุดในโลก โดยมีความลึกสุดที่ 1,642 เมตร (5,387 ฟุต; 898 ฟาทอม) และยังเป็นทะเลสาบที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ที่ 25–30 ล้านปี ทะเลสาบไบคาลมีขนาดใหญ่ตามพื้นผิวในอันดับ 7 ที่ 31,722 ตารางกิโลเมตร (12,248 ตารางไมล์) ซึ่งค่อนข้างใหญ่กว่าประเทศเบลเยียม และเป็นหนึ่งในทะเลสาบที่ใสสะอาดที่สุดในโลก

ทะเลสาบไบคาลเป็นที่อยู่ของพืชและสัตว์พันกว่าชนิด โดยมีหลายชนิดที่พบเฉพาะในบริเวณนี้ และยังเป็นที่อยู่ของชนเผ่าบูเรียตที่เลี้ยงแพะ อูฐ โค แกะ และม้าทางฝั่งคะวันออกของะเลสาบ อุณหภูมิเฉลี่ยมีวามหลากหลายจากฤดูหนาวช่วงต่ำสุดอยู่ที่ −19 องศาเซลเซียส (−2 องศาฟาเรนไฮต์) ถึงฤดูร้อนช่วงสูงสุดที่ 14 องศาเซลเซียส (57 องศาฟาเรนไฮต์) ภูมิภาคทางตะวันออกของทะเลสาบไบคาลมีชื่อเรียกว่าทรานส์ไบคาเลียหรือทรานส์ไบคาล และบางครั้งภูมิภาคที่กำหนดไว้อย่างหลวม ๆ รอบทะเลสาบมีชื่อเรียกว่าไบคาเลีย ทางยูเนสโกประกาศให้ทะเลสาบไบคาลเป็นแหล่งมรดกโลกใน ค.ศ. 1996