Castel del Monte znajduje się w Apulii w południowych Włoszech, pomiędzy Corato a Andrią[1]. Usytuowany na samotnym, niskim wzgórzu na wysokości ok. 540 m n.p.m.[2], jest doskonale widoczny nawet z dużych odległości. Jest to jedyny zamek w Apulii, który w pełni zachował swój oryginalny charakter[1].

Został wybudowany pod koniec pierwszej połowy XIII w. na polecenie cesarza Fryderyka II w ramach programu budowy fortyfikacji w południowej Italii i na Sycylii[1][a]. W ramach programu budowy umocnień, Fryderyk II wzniósł ok. 200 fortec i pałaców[3]. Surowość architektury zamku przypomina budowle cystersów, których wspierał Fryderyk II[3]. Zamek mógł być zaprojektowany przez cysterskiego architekta Philippe’a Chinarda[3].

Na potrzeby obronne zamek nie był wystarczająco duży – nie przetrwałby oblężenia[4]. O innym niż obronne przeznaczeniu zamku świadczy perfekcyjna geometria budowli[2] oraz znaczna odległość od jakichkolwiek miejsc czy szlaków strategicznych[5]. Niektórzy autorzy podają, że zamek został zbudowany dla cesarza jako zamek myśliwski do polowań z sokołami[3]. Z zewnątrz Castel del Monte prezentuje się jako forteca – ma masywne mury zewnętrzne, wieże w narożnikach, szczeliny strzelnicowe i bramy z bronami, lecz wewnątrz zamek miał wszelkie wygody domku myśliwskiego[1].

Po upadku Hohenstaufów Karol I Andegaweński (1226–1285) uwięził na zamku syna Manfreda (1232–1266) i zwolenników dworu niemieckiego[6]. Za panowania królowej Neapolu Joanny I (1326–1382) zamek wszedł w poczet dóbr królewskich[1]. Pod panowaniem hiszpańskim na początku XVI w. stał się lennem generała Gonzalo Fernándeza de Córdoba (1453–1515)[1]. W 1528 roku został zbombardowany przez wicehrabiego Lautrec Odeta de Foix (1485–1528), co spowodowało zniszczenia w jego murach zewnętrznych[1]. W XVII w. zamek pozostawał niezamieszkany i nie miał już wyposażenia wewnętrznego[1]. Marmurowe elementy wykończeniowe zostały zabrane przez Burbonów i wykorzystane w parku przy ich pałacu królewskim w Casercie[5].

Zamek zakupiło państwo włoskie w 1876 roku[1]. Budowlę uznano za zabytek i od 1879 roku poddano serii renowacji[1].

W 1996 roku zamek został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[7] .