ကျောက်၏အမိုးခုံး (Arabic အဘိဓါန်: قبةالصخرة Qubbat Al-Sakhrah, ဟီဘရူး: כיפתהסלע Kippat ဟက်တာ-ကြော) ဂျေရုဆလင်များ၏ဟောငျးစီးတီးရှိဗိမာနျတျောတောငျပျေါတည်ရှိပြီးတစ်ခုအစ္စလာမ့်နတ်ကွန်းဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းသည်အေဒီ ၆၉၁-၉၂ တွင်အပြီးသတ်ပြီးစီးခဲ့သည်။ ဒုတိယဂျူးဘုရားကျောင်း၏နေရာဖြစ်သောဒုတိယ Fitna တွင်အမေယာဒ Caliph Abd al-Malik အမိန့်အရအေဒီ ၇၀ တွင်ရောမဝိုင်းရံပိတ်ဆို့မှုအတွင်းအမိန့်ဖြင့်ပြီးစီးခဲ့သည်။ မူလအမိုးခုံးသည် ၁၀၁၅ ခုနှစ်တွင်ပြိုကျခဲ့ပြီး ၁၀၂၂-၂၃ တွင်ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ The Dome of the Rock အုတ်မြစ်သည်အစ္စလမ်ဗိသုကာလက်ရာ၏ရှေးအကျဆုံးလက်ရာတစ်ခုဖြစ်သည်။

၎င်း၏ဗိသုကာနှင့်ပန်းချီကားများကိုအနီးအနားရှိဘိုင်ဇင်တိုင်းချာ့ချ်များနှင့်နန်းတော်များအပြီးပုံစံပြုထားသည်။ ပြင်ပအသွင်အပြင်ကိုအော့တိုမန်ခေတ်တွင်သိသိသာသာပြောင်းလဲခဲ့ပြီး၊ အထူးသဖြင့် ၁၉၅၉-၆၁ တွင်ရွှေဖြင့်ပြုလုပ်ထားသောရွှေခေါင်မိုးနှင့်အတူ၊ ဖွဲ့စည်းပုံ၏ ရှစ်ထောင့်မှန်အစီအစဉ် ကိုဂျေရုဆလင်နှင့်ဗက်လင်မြို့အကြားလမ်းမကြီးပေါ်တွင်တည်ဆောက်ခဲ့သော ၄၅၁ မှ ၄၅၈ အကြားတည်ဆောက်ခဲ့သောမာရိ၏ထိုင်ခုံ၏ဘိုင်ဇန်တိုင်းဘုရားရှိခိုးကျောင်း (ဂရိကိုလည်း Kathisma နှင့်အာရဗီဘာသာဖြင့် al-Qadismu ဟုလည်းခေါ်သည်) က လွှမ်းမိုး နိုင်သည်။

ထိုဘုရားကျောင်းကိုတည်ဆောက်ခဲ့သောအုတ်မြစ်ကျောက်ခေတ်သည်အာဗြဟံဘာသာတရားများ၌ကမ္ဘာကြီးကိုပထမဆုံးလူသားနှင့်လူသားအာဒံကိုဖန်ဆင်းခဲ့သောနေရာတွင်အလွန်အရေးပါသည်။ ၎င်းသည်အာဗြဟံသည်မိမိ၏သားကိုယဇ်ပူဇော်ရန်ကြိုးပမ်းခဲ့သောနေရာလည်းဖြစ်သည်ဟုယုံကြည်ရပြီး၊ ဘုရားသခင်ရောက်ရှိခြင်းသည်အခြားနေရာများထက်ဂျူးများဆုတောင်းချိန်အတွင်း ပိုမို၍ ထင်ရှားသည်။ ၀ က်ဘ်ဆိုက်သည်မွတ်စ်လင်မ်များအတွက်အလွန်အရေးပါသောအရာတစ်ခုဖြစ်ပြီး၎င်းကိုကမ္ဘာနှင့်အ ၀ ှမ်းချိတ်ဆက်ထားသည့်ထုံးတမ်းစဉ်လာများနှင့်မိုဟာမက်၏ညခရီးကိုကောင်းကင်သို့ကျောက်ဆောင်မှစတင်တည်ဆောက်ပုံ၏ဖွဲ့စည်းပုံ၏ယုံကြည်ချက်မှဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ယူနက်စကို၏ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာကို၎င်းကိုဂျေရုဆလင်မြို့၏မှတ်သားလောက်သောအထင်ကရနေရာဟုခေါ်ဆိုကြပြီးအနီးအနားရှိ Old City အဆောက်အအုံနှစ်ခုဖြစ်သောအနောက်တိုင်းတံတိုင်းနှင့်သန့်ရှင်းသောသင်္ချိုင်းဘုရားရှိခိုးကျောင်းတွင်ရှိသည့် "Resurrection Rotunda" ဟုခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည်မွတ်စ်လင်မ်အုပ်ချုပ်သူမှတည်ဆောက်ခဲ့သောရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာသက်သေအထောက်အထားများအစောဆုံးဖြစ်ပြီးအဆောက်အ ဦး ၏ကျောက်စာများတွင်အစ္စလာမ်နှင့်အစ္စလာမ့်ပရောဖက်မိုဟာမက်၏အစောဆုံး epigraphic ကြေငြာချက်များပါရှိသည်။ ကျောက်စာများသည်မှတ်တိုင်မှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းသက်သေပြခဲ့ပြီးနောက်၎င်းသည်အစ္စလာမ်သာသနာ၏ဖွဲ့စည်းပုံတွင်ထင်ရှားသောလက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်လာပြီးမိုဟာမက်ကိုမကြာခဏဖော်ပြလေ့ရှိသည်။ သမိုင်းအစဉ်အလာအရအစ္စလာမ်ယဉ်ကျေးမှု၏အထင်ကရအထင်ကရကျောက်ဖြစ်သည့် Dome of the Rock သည်အနုပညာလက်ရာတစ်ခုဖြစ်ပြီးယဉ်ကျေးမှုနှင့်ဘာသာရေးကိုင်းရှိုင်းသောစာရွက်စာတမ်းတစ်ခုအနေနှင့်ပါ ၀ င်သည်။