تدمر

( Palmîra )

Palmîra (bi aramî: ܬܕܡܘܪܬܐ Tedmurtā, bi yewnanî: Παλμύρα, bi erebî: تدمر Tedmur) bajarekî kevnare yê semîtîk e ku dikeve parêzgeha Himsa Sûriyê. Palmîra di serdema neolîtîk de cihwariya yekem e û di çavkaniyên serdema îro de cara yekê ye ku wekî hezarsala duyem a Çola Sûriyê tê binavkirin ku lê karwan sekinî ne. Vedîtinên arkeolojîk vedigere serdema neolîtîk û belgeyên heyî yekem car behsa bajêr di destpêka hezarsala duyem a b.z. de dikin. Palmîra berî ku di sedsala yekem a p.z. de bibe rajêriyek Împeratoriya Romayê, çend caran di navbera împeratoriyên cûda de dest guhertiye.

Bajêr ji bo bazirganên ku li ser Riya Hevrîşimê kolonî ava kirine û li seranserê Împeratoriya Romayê dixebitîn, bi nav û deng bû. Dewlemendiya Palmîrayê, derfeta avakirina projeyên abîdeyê, wek Kolonada Mezin (riya mezin a bi stûnan), Perestgeha Bel û Gorên Bircê bi dest xistiye. Ji hêla etnîkî ve li bajêr hêmanên am...زیاتر بخوێنه‌وه‌

Palmîra (bi aramî: ܬܕܡܘܪܬܐ Tedmurtā, bi yewnanî: Παλμύρα, bi erebî: تدمر Tedmur) bajarekî kevnare yê semîtîk e ku dikeve parêzgeha Himsa Sûriyê. Palmîra di serdema neolîtîk de cihwariya yekem e û di çavkaniyên serdema îro de cara yekê ye ku wekî hezarsala duyem a Çola Sûriyê tê binavkirin ku lê karwan sekinî ne. Vedîtinên arkeolojîk vedigere serdema neolîtîk û belgeyên heyî yekem car behsa bajêr di destpêka hezarsala duyem a b.z. de dikin. Palmîra berî ku di sedsala yekem a p.z. de bibe rajêriyek Împeratoriya Romayê, çend caran di navbera împeratoriyên cûda de dest guhertiye.

Bajêr ji bo bazirganên ku li ser Riya Hevrîşimê kolonî ava kirine û li seranserê Împeratoriya Romayê dixebitîn, bi nav û deng bû. Dewlemendiya Palmîrayê, derfeta avakirina projeyên abîdeyê, wek Kolonada Mezin (riya mezin a bi stûnan), Perestgeha Bel û Gorên Bircê bi dest xistiye. Ji hêla etnîkî ve li bajêr hêmanên amorî, aramî û erebî bi hev re bûne. Avabûna civakî ya bajêr eşîrî bû û rûniştevanên wê bi aramiya palmîrayî (zaravayekî aramî) diaxivîn, di heman demê de yewnanî jî ji bo armancên bazirganî û dîplomatîk bi kar dianîn. Çanda greko-romayî bandor li çanda Palmîrayê kiriye ku huner û mîmariya cihêreng a bajêr bi tevlêhevbûnên kevneşopiyên rojhilat û rojava ava bûye. Niştecihên bajêr xwedawendên herêmî yên semîtîk, mezopotamî û ereban dihebandin.

Di sedsala sêyem de, Palmîra bûye navendeke herêmî ya dewlemend. Dema ku padîşahê Palmîrayê Odaenathus împeratorê pers Şapûr I têk dibe, bajêr di sala 260an de gihîşt lûtkeya hêza xwe. Qeralîçe Zenobia ku li dijî Romayê serî hilda û Împeratoriya Palmîrayî ava kiriye, kete cihê qeralê bajêr. Di sala 273an de, împeratorê Romayê Aurelianus bajar hilweşand û paşê ji hêla Diocletianus ve bi awayekî piçûktir ji nû ve hate restorekirin. Palmîrayî di sedsala çaran de bûne xiristiyan û di sedsalên piştî fetha xîlafeta Reşîdûn a sedsala 7an de jî bûne misilman û piştî vê yekê zimanên palmîrayî û yewnanî bi zimanê erebî hatine guhertin. Beriya di sala 273an p.z. de Palmîra xwediyê otonomiyê bû û bi parêzgeha Romayê ya Sûriyê ve girêdayî bû ku rêxistina wê ya siyasî di du sedsalên pêşîn ên zayînê de ji modela bajar-dewleta yewnanî bi bandor bibû. Bajar berî ku di sala 260an de bibe monarşî, di sedsala sêyem de bû koloniya Romayê, ku rê li ber hatina saziyên serweriya Romayê vekir. Piştî hilweşandina wê di sala 273an de, Palmîra bû navendeke piçûkê di bin serweriya bîzansiyan û împeratoriyên din. Wêrankirina bajêr a ji aliyê tîmûriyan ve ku di sala 1400î de pêk hatiye, bajêr vedigere gundekî biçûk. Di şerê navxweyî yê Sûriyê de ku di sala 2015an de dest pê kiribû, Dewleta Îslamî (Daîş) beşên mezin ji bajarê kevnar wêran kirine. Palmîra di 2ê adara 2017an de carek din ji aliyê Artêşa Sûriyê ve ji destê Dewleta Îslamî ya Daîş hatiye standin.

Photographies by:
Zones
Statistics: Position
1413
Statistics: Rank
86480

بۆچوونێکی نوێ بنووسه‌

Esta pregunta es para comprobar si usted es un visitante humano y prevenir envíos de spam automatizado.

Security
762493518Click/tap this sequence: 6855

Google street view

Where can you sleep near Palmîra ?

Booking.com
489.405 visits in total, 9.196 Points of interest, 404 Destinations, 43 visits today.