حصنالاکراد یا دژ شَهْسَواران (در عربی «حصن الفرسان»، «قلعة الحصن» یا «حِصن الأکراد»، در زبانهای اروپایی: Krak des Chevaliers به معنی دژ شهسواران) نام دژی تاریخی و به صورت قلعهٔ هممرکز در سوریه است. این دژ گاهی با نام دژ کِرْکْ یا دژ کردان هم نامیده میشود. این قلعه در زمان حملات صلیبیون مرکز فرماندهی شوالیههای مالت بود. ساختمان اولیهٔ آن در ۱۰۳۱ میلادی برای امیر حلب ساخته شده بود. این دژ در سال ۲۰۰۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاست اما از سال ۲۰۱۳ و آغاز جنگ داخلی سوریه، در فهرست میراث جهانی در معرض خطر قرار گرفتهاست.
حصنالاکراد بر روی کوه جلیل، متصل به کوههای لبنان، در شمالغربی حمص، میان این شهر و بعلبک و مشرف بر حماه قرار دارد. قلعه پیش از قرن ۱۱ میلادی، حصن السَّفَح (قلعه سراشیب) خوانده میشد اما با حضور یافتن کردها در این محل، حصنالاکراد نام گرفت و در جنگهای صلیبی دژ یا قلعه شهسواران خوانده شد. امروزه این بنا را قلعةالحصن نیز میگویند. کاوشهای باستانشناسان ۲۰، موجب کشف آثار بسیاری در این قلعه گردید، از جم...ادامه مطلب
حصنالاکراد یا دژ شَهْسَواران (در عربی «حصن الفرسان»، «قلعة الحصن» یا «حِصن الأکراد»، در زبانهای اروپایی: Krak des Chevaliers به معنی دژ شهسواران) نام دژی تاریخی و به صورت قلعهٔ هممرکز در سوریه است. این دژ گاهی با نام دژ کِرْکْ یا دژ کردان هم نامیده میشود. این قلعه در زمان حملات صلیبیون مرکز فرماندهی شوالیههای مالت بود. ساختمان اولیهٔ آن در ۱۰۳۱ میلادی برای امیر حلب ساخته شده بود. این دژ در سال ۲۰۰۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاست اما از سال ۲۰۱۳ و آغاز جنگ داخلی سوریه، در فهرست میراث جهانی در معرض خطر قرار گرفتهاست.
حصنالاکراد بر روی کوه جلیل، متصل به کوههای لبنان، در شمالغربی حمص، میان این شهر و بعلبک و مشرف بر حماه قرار دارد. قلعه پیش از قرن ۱۱ میلادی، حصن السَّفَح (قلعه سراشیب) خوانده میشد اما با حضور یافتن کردها در این محل، حصنالاکراد نام گرفت و در جنگهای صلیبی دژ یا قلعه شهسواران خوانده شد. امروزه این بنا را قلعةالحصن نیز میگویند. کاوشهای باستانشناسان ۲۰، موجب کشف آثار بسیاری در این قلعه گردید، از جمله در سال ۱۹۳۸ مجموعه لوحهای گچی متعلق به کلیسا و هفت لوح متعلق به سربازخانهها یافته شد و در سال ۱۹۸۱ قبور و سلاحهایی متعلق به جنگهای صلیبی، در سال ۱۹۸۵ اشیای متنوع و جمجمههای بزرگان مسیحی و بقایای اسلحه و اشیای سفالی. حصنالاکراد با نقشهای واحد و در یک زمان ساخته نشده و الزامات دفاعی باعث شکلگیری آن در دورههای مختلف شدهاست. این قلعه که برای سکونت هزاران مرد جنگی ساخته شدهاست، از بزرگترین و زیباترین و مهمترین قلعههای نظامی قرون وسطا بهشمار میرود و راه آن بسیار صعبالعبور بودهاست. علاوه بر نظامیان، صنعتگران و بردگان نیز در آنجا ساکن بودند. ساخت این قلعه اگرچه ابداعی مهم برای حفظ امنیت و دفاع بوده، اما نمونه حصار خارجی یا دیوار مضاعفی که دور قلعه را فراگرفته است، قبلاً در قسطنطنیه بیزانسی و بغداد زمان خلفای عباسی ساخته شده بود.
قدیمیترین اشاره به حصنالاکراد در متون عربی به اوایل قرن ۱۱ بازمیگردد. امیر حمص، شبلالدوله نصربن مرداس، دراوایل قرن ۱۱ جمعی از کردها را به آنجا جابهجا کرد. صلیبیون ابتدا در ۱۰۹۹ در مسیرشان به طرف اورشلیم، مدتی حصنالاکراد را از ساکنان آن گرفتند. در ۱۱۰۹ تانکرد، نایبالسلطنه انطاکیه، به دستور حاکم انطاکیه، قلعه را بار دیگر تصرف کرد؛ و چند سال بعد آلبارسلان سلجوقی، حاکم وقت حلب، مدت کوتاهی قلعه را محاصره کرد. در ۱۱۴۲ ریموند، حاکم طرابلس، قلعه را تسخیر کرد و آن را در اختیار شوالیههای هوسپیتالر قرار داد و آنان قسمتهایی از قلعه را مرمت کردند. در طی قرون، زلزلههای پیدرپی و حوادث طبیعی صدمات زیادی به قلعه زدند، اما حاکمان آن را مرمت و بازسازی کردند. پس از حملات نورالدین زنگی بر صلیبیون، شوالیههای هوسپیتالر از ۱۱۶۰ به تقویت دژهای خود، از جمله حصنالاکراد، پرداختند. در جنگهای صلیبی، چندینبار مسلمانان، و از جمله صلاحالدین ایوبی در قرن ۱۲، قلعه را محاصره کردند. این قلعه در قرن ۱۳ در اختیار الظاهر بیبرس، سلطان مملوکی، بود. وی صارمالدین قایماز، نایبالسلطنه مملوکی، را برای حاکمیت آنجا برگزید و دستور ساخت بناهای جدید و مرمت قلعه را داد و با نظارت خودش، خندق و دیگر خرابیهای قلعه را بازسازی کردند و دو برج در جانب جنوبی قلعه ساختند. حصنالاکراد با منجنیقهای زیادی تجهیز و کتیبههایی از جمله کتیبه تاریخ تجدید بنا در آن نصب گردید. در قرن ۱۳، سلطان قلاوون مملوکی حاکم قلعه شد و به دستور او برج مستطیل شکلی در قسمت جنوبی حصار خارجی قلعه تعبیه گردید. در ۱۴۵۷ حصنالاکراد به دست لهستانیها افتاد. اجزای قلعه تا قرن ۱۸ با توجه به مرمتها و بازسازیهای گذشته سالم باقیمانده بود، اما وجود قریهای کوچک در کنار قلعه موجب آسیب فراوان به آن شد. از ۱۹۲۷، حصنالاکراد به عنوان اثری تاریخی تحت نظارت اداره باستانشناسی و موزههای سوریه درآمد. اطراف قلعه خالی از سکنه شد و مورد حفاظت و مرمت قرار گرفت، به طوری که امروزه این قلعه یکی از مهمترین آثار گردشگری سوریه شدهاست.[۱][۲]
↑ Runciman, A History of the Crusades, 397-399. ↑ عطارزاده، دانشنامه جهان اسلام، جلد ۱۳.
افزودن دیدگاه جدید