Η Δημοκρατία του Τατζικιστάν (περσικά: جمهوری تاجیکستان) είναι κράτος στην Κεντρική Ασία. Συνορεύει με το Αφγανιστάν, την Κίνα, το Κιργιστάν, το Πακιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Το Τατζικιστάν ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1917 έως το 1991. Το Τατζικιστάν είναι περιοχή κυρίως ορεινή (το 93% είναι βουνά) κι οι κορυφές της είναι από τις ψηλότερες ολόκληρης της περιοχής (κορυφή Ισμοΐλ Σομόνι 7.495 μ.).

Οι κάτοικοι λέγονται Ταζίκ (Τατζίκοι), είναι ιρανική φυλή και έχουν θρήσκευμα το Ισλάμ (σουνίτες) και αποτελούν το 83% του πληθυσμού. 8% του πληθυσμού είναι Ρώσοι και οι άλλες μειονότητες είναι Ουκρανοί, Γερμανοί, Κιργίζιοι, Τουρκομάνοι κλπ. Έχει πληθυσμό 9.504.000 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021.

Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, οι βροχές ελάχιστες και οι θερμοκρασίες κυμαίνονται από +45 °C έως -63 °C.

Η περιοχή που τώρα αποτελεί το Τατζικιστάν υπήρξε κοιτίδα πολλών αρχαίων πολιτισμών, συμπεριλαμβανομένης της πόλης του Σαράζμ από τη Νεολιθική Εποχή και την Εποχή του Χαλκού, και αργότερα έδρα βασιλείων με διαφορετικές θρησκείες και πολιτισμούς, όπως του πολιτισμού του Ώξου, του πολιτισμού Αντρόνοβο, του Βουδισμό, των Νεστοριανών Χριστιανών, του Ζωροαστρισμού, του Μανιχαϊσμού, και του Ισλάμ. Η περιοχή έχει γίνει μέρος αρκετών αυτοκρατοριών στο πέρασμα των αιώνων, όπως των Αχαιμενιδών, των Σασσανιδών, των Εφθαλιτών, των Σαμανιδών, της Μογγολικής Αυτοκρατορίας, των Τιμουριδών και της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Έγινε ανεξάρτητη το 1991 και ξεκίνησε εμφύλιος πόλεμος σχεδόν αμέσως μετά την ανεξαρτησία, με διάρκεια από το 1992 μέχρι το 1997.

Οι δυο μεγαλύτεροι ποταμοί που διασχίζουν το Τατζικιστάν είναι ο Συρ Ντάρια κι ο Αμού Ντάρια (γνωστοί και ως Ιαξάρτης και Ώξος αντίστοιχα).

Το Τατζικιστάν είναι προεδρική δημοκρατία που αποτελείται από τέσσερις περιφέρειες. Οι κάτοικοι ομιλούν τη Τατζίκ γλώσσα, μια διάλεκτο των Περσικών. Πολλοί Τατζίκοι μιλάνε τα ρώσικα ως δεύτερη γλώσσα, ενώ η τατζικική γράφεται με κυριλλικό αλφάβητο. Το Τατζικιστάν έχει μεταβατική οικονομία που στηρίζεται στα εμβάσματα, και στην παραγωγή αλουμινίου και βαμβακιού.