Την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το έδαφος της επαρχίας κατοικήθηκε από τους Βάσκονες, μια προ-Ρωμαϊκή φυλή που κατοικούσε τις νότιες πλαγιές των Πυρηναίων, απόγονοι των οποίων είναι οι σύγχρονοι Βάσκοι. Οι Βάσκονες κατάφεραν να διατηρήσουν την ιδιαίτερη Βασκική γλώσσα τους και τις παραδόσεις του ακόμη υπό τον Ρωμαϊκό ζυγό.

Η περιοχή ποτέ δεν κατακτήθηκε πλήρως είτε από τους Βησιγότθους είτε από τους Άραβες. Το 778 μ.Χ. οι Βάσκοι νίκησαν ένα Φραγκικό στρατό στη Μάχη του Περάσματος Ρονσεβώ. Δύο γενιές μετά, το 824, ο οπλαρχηγός Ίνιγο Αρίστα εκλέχθηκε Βασιλιάς της Παμπλόνα, αποτελώντας ένα θεμέλιο για το μεταγενέστερο Βασίλειο της Ναβάρρας. Αυτό το βασίλειο έφθασε στο ζενίθ του κατά τη βασιλεία του Σάντσο Γ' της Παμπλόνα όταν και κάλυπτε την περιοχή της σημερινής Ναβάρρας, της Χώρας των Βάσκων, και της Λα Ριόχα, μαζί με τμήματα της σύγχρονης Κανταβρίας, της Καστίλης και Λεόν, και της Αραγωνίας.

Όταν πέθανε ο Σάντσο Γ', το Βασίλειο της Ναβάρρας διαιρέθηκε μεταξύ των γιων του και έπειτα ποτέ δεν ανέκτησε ξανά πλήρως την αίγλη του. Ο στρατός της Ναβάρρας πολέμησε στο πλάι άλλων Χριστιανών Ισπανικών βασιλείων στην αποφασιστική Μάχη του Λας Νάβας ντε Τολόσα το 1212, μετά από την οποία οι Μουσουλμανικές κατακτήσεις στην Ιβηρική Χερσόνησο μειώθηκαν σταδιακά σε ένα μικρό έδαφος στο νότο.

Το 1515 μ. Χ., ο όγκος της Ναβάρρας νότια των Πυρηναίων —Άνω Ναβάρρα— απορροφήθηκε σε ένα επανενωμένο Βασίλειο των Ισπανιών αλλά διατήρησε κάποια ειδικά δικαιώματα του. Το μικρό τμήμα της Ναβάρρας στα βόρεια των Πυρηναίων —Κάτω Ναβάρρα— αργότερα τέθηκε υπό Γαλλικό έλεγχο, όταν Ουγενότος μονάρχης του έγινε ο Βασιλιάς Ερρίκος Δ' της Γαλλίας· με τη διακήρυξη της Γαλλικής Δημοκρατίας και την εκτέλεση του Λουδοβίκου ΙΣΤ', του τελευταίου Βασιλιά της Γαλλίας και της Ναβάρρας, το βασίλειο συγχωνεύθηκε σε ένα ενωμένο Γαλλικό κράτος.