ลิทัวเนีย (อังกฤษ: Lithuania; ลิทัวเนีย: Lietuva, ออกเสียง [lʲɪɛtʊˈvɐ]) หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ สาธารณรัฐลิทัวเนีย (อังกฤษ: Republic of Lithuania; ลิทัวเนีย: Lietuvos Respublika) เป็นประเทศในภูมิภาคบอลติกของยุโรป เป็นหนึ่งในสามรัฐบอลติกและตั้งอยู่ริมชายฝั่งตะวันออกของทะเลบอลติก มีอาณาเขตติดต่อกับลัตเวียทางทิศเหนือ ติดต่อกับเบลารุสทางทิศตะวันออกและทิศใต้ ติดต่อกับโปแลนด์ทางทิศใต้ และติดต่อกับแคว้นคาลินินกราดของรัสเซียทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ลิทัวเนียมีเนื้อที่ 65,300 ตารางกิโลเมตร (25,200 ตารางไมล์) และมีประชากร 2.8 ล้านคน เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือวิลนีอัส ส่วนเมืองใหญ่อื่น ๆ ได้แก่ เกานัสและเกล็ยเปดา ชาวลิทัวเนียจัดอยู่ในกลุ่มภาษาศาสตร์ชาติพันธุ์บอลต์และพูดภาษาลิทัวเนียซึ่งเป็นหนึ่งในภาษากลุ่มบอลต์เพียงไม่กี่ภาษาที่ยังมีผู้ใช้อยู่ในปัจจุบัน

เป็นเวลานับพันปีที่ชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของทะเลบอลติกเป็นที่อยู่อาศัยของชนเผ่าบอลต์หลายเผ่า ในคริสต์ทศวรรษ 1230 มินเดากัสได้รวบรวมดินแดนลิทัวเนียเข้าเป็นหนึ่งเดียวแล้วก่อตั้งราชอาณาจักรลิทัวเนียเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม ค.ศ. 1253 ในคริสต์ศตวรรษที่ 14 แกรนด์ดัชชีลิทัวเนียเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป ลิทัวเนีย เบลารุส ยูเครน รวมทั้งบางส่วนของโปแลนด์และรัสเซียล้วนเคยเป็นดินแดนของแกรนด์ดัชชีนี้ ราชบัลลังก์แห่งราชอาณาจักรโปแลนด์และแกรนด์ดัชชีลิทัวเนียเป็นรัฐร่วมประมุขโดยพฤตินัยตั้งแต่ ค.ศ. 1386 ผ่านการอภิเษกสมรสระหว่างสมเด็จพระราชินีนาถยัดวีกาแห่งโปแลนด์กับแกรนด์ดุ๊กยอกายลาแห่งลิทัวเนียซึ่งได้รับราชาภิเษกเป็นพระเจ้าววาดึสวัฟที่ 2 ยากีแยววอ ตามสิทธิ์ของคู่อภิเษก เครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนียได้รับการจัดตั้งขึ้นตามข้อตกลงสหภาพลูบลินในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1569 และดำรงอยู่เป็นเวลานานกว่าสองศตวรรษก่อนจะถูกประเทศเพื่อนบ้านแบ่งแยกเอาดินแดนไประหว่าง ค.ศ. 1772–1795 โดยดินแดนส่วนใหญ่ของลิทัวเนียถูกผนวกเข้ากับจักรวรรดิรัสเซีย เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 1 สิ้นสุดลง ได้มีการลงนามในรัฐบัญญัติเอกราชลิทัวเนียเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1918 เพื่อจัดตั้งสาธารณรัฐลิทัวเนียสมัยใหม่ขึ้น ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ลิทัวเนียถูกสหภาพโซเวียตและเยอรมนีนาซีเข้ายึดครองตามลำดับ ในช่วงท้ายของสงครามใน ค.ศ. 1944 ระหว่างที่เยอรมนีถอนตัวออกไป สหภาพโซเวียตได้กลับเข้ายึดครองลิทัวเนียอีกครั้ง พลพรรคชาวลิทัวเนียทำสงครามกองโจรต่อต้านการยึดครองของสหภาพโซเวียตมาจนถึงต้นคริสต์ทศวรรษ 1950 เมื่อวันที่ 11 มีนาคม ค.ศ. 1990 หนึ่งปีก่อนการล่มสลายอย่างเป็นทางการของสหภาพโซเวียต ลิทัวเนียได้ผ่านร่างรัฐบัญญัติจัดตั้งรัฐลิทัวเนียขึ้นใหม่และกลายเป็นสาธารณรัฐโซเวียตแห่งแรกที่ประกาศเอกราช

ลิทัวเนียเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยมีระบบเศรษฐกิจก้าวหน้ารายได้สูงและมีดัชนีการพัฒนามนุษย์อยู่ในระดับสูงมาก ได้รับการจัดอันดับที่ดีในด้านเสรีภาพพลเมือง เสรีภาพสื่อ เสรีภาพทางอินเทอร์เน็ต วิธีการปกครองระบอบประชาธิปไตย และความสงบสุข ลิทัวเนียเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป สภายุโรป ยูโรโซน ธนาคารเพื่อการลงทุนนอร์ดิก ความตกลงเชงเกน องค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ และองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ นอกจากนี้ยังมีส่วนร่วมในกรอบความร่วมมือระดับภูมิภาคนอร์ดิก-บอลติกแปดและเป็นผู้สังเกตการณ์ถาวรในสภานอร์ดิก