Σαντορίνη
( Santoryn )Santoryn (gr. Σαντορίνη, Santorini), Thira (gr. Θήρα, Tira) – wulkaniczna wyspa na Morzu Egejskim, tworząca z kilkoma mniejszymi wyspami niewielki archipelag o tej samej nazwie, będący częścią greckiego archipelagu Cyklad.
Położona jest 175 km na południowy wschód od wybrzeża Grecji i 110 km na północ od wybrzeża Krety.
Należy do administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe i do jednostki regionalnej Thira w gminie Thira.
Istniejąca przed ok. 1600 r. p.n.e. jedna wyspa (o nazwie Strongili – „okrągła”) została w wyniku silnego wybuchu wulkanu zatopiona (powstała jedna z największych na świecie kalder o średnicy 10 km), pozostały tylko jej boczne fragmenty stanowiące dzisiaj wyspy (zob. zdjęcie satelitarne obok):
- Thira (Θηρα) – największa wyspa archipelagu
- Tirasia (Θηρασία) – druga co do wielkości
- Nea Kameni (Νέα ...Czytaj dalej
Santoryn (gr. Σαντορίνη, Santorini), Thira (gr. Θήρα, Tira) – wulkaniczna wyspa na Morzu Egejskim, tworząca z kilkoma mniejszymi wyspami niewielki archipelag o tej samej nazwie, będący częścią greckiego archipelagu Cyklad.
Położona jest 175 km na południowy wschód od wybrzeża Grecji i 110 km na północ od wybrzeża Krety.
Należy do administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe i do jednostki regionalnej Thira w gminie Thira.
Istniejąca przed ok. 1600 r. p.n.e. jedna wyspa (o nazwie Strongili – „okrągła”) została w wyniku silnego wybuchu wulkanu zatopiona (powstała jedna z największych na świecie kalder o średnicy 10 km), pozostały tylko jej boczne fragmenty stanowiące dzisiaj wyspy (zob. zdjęcie satelitarne obok):
- Thira (Θηρα) – największa wyspa archipelagu
- Tirasia (Θηρασία) – druga co do wielkości
- Nea Kameni (Νέα Καμένη) – wyspa z kraterami wulkanu (większa czarna w samym środku)
- Palea Kameni (Παλαιά Καμένη) – mniejsza wyspa, czarna w środku
- Aspro (właściwie Aspronisi) (Ασπρονήσι) – w lewej środkowej części zdjęcia
Nazwa Santorini pochodzi z XIII wieku od imienia świętej Ireny, inne nazwy to Kallisti, Strongili lub Tera/Thira (Θηρα).
Santoryn jest znana z lokalnie produkowanego wina, przede wszystkim z odmiany assyrtiko. Krzewy winne są uprawiane bez podpórek i krótko przycinane, by zmniejszyć wrażliwość na działanie wiatru.
Na wyspie funkcjonuje port lotniczy.
Przed wybuchem wulkanu Thera istniała na wyspie rozwinięta cywilizacja (kultura minojska), której mieszkańcy opuścili w większości wyspę tuż przed wybuchem wulkanu – po wielkim trzęsieniu ziemi, które nawiedziło wyspę. Wybuch wulkanu przyczynił się prawdopodobnie również do znacznego zniszczenia położonej ponad 110 km (60 mil morskich) na południe Krety (pałac w Knossos). Współcześni badacze przypuszczają, że wybuch wulkanu i późniejsze jego zapadnięcie się na ok. 300–400 m pod powierzchnię obecnego poziomu morza spowodował powstanie olbrzymiej fali tsunami o wysokości dochodzącej do 200 metrów[1]. Jedna z hipotez utożsamia zniszczenie wyspy z mityczną Atlantydą.
Zdaniem dr. Stevena Careya z University of Rhode Island z krateru wytrysnęło tak wiele popiołu, że opadając zasłonił on dopływ promieni słonecznych na całym obszarze basenu Morza Śródziemnego – co najmniej 300 tys. kilometrów kwadratowych. Jeszcze dziś pumeks wulkaniczny wokół archipelagu Santoryn tworzy warstwę grubości 80 m i pokrywa dno morskie w promieniu 20–30 km od wysp. Naukowcy oszacowali, że wulkan wyrzucił z krateru 60 km sześciennych magmy[potrzebny przypis].
Po katastrofie przez 300–500 lat wyspa była niezamieszkana. Ponownie zasiedlili ją greccy Dorowie.
Obecnie na Santorynie (a przede wszystkim na głównej wyspie Thira) silnie rozwija się turystyka, która jest jednym z głównych źródeł dochodu. Główne miejscowości: Akrotiri, Emporio, Faros, Fira, Ia, Kamari, Megalochori, Perisa, Pirgos.
Dodaj komentarz