Context of Turkije

Turkije, officieel de Republiek Turkije (Turks:  Türkiye Cumhuriyeti (info / uitleg)), is een transcontinentaal land dat voornamelijk in Anatolië in Zuidwest-Azië ligt, met een deel op het Balkanschiereiland in Zuidoost-Europa. Ankara is de hoofdstad en regeringszetel van Turkije, terwijl Istanboel de grootste stad en het financiële centrum van het land is.

Het Aziatische (Anatolië) en veel kleinere Europese deel (Oost-Thracië) van Turkije worden van elkaar gescheiden door de Dardanellen, de Zee van Marmara en de Bosporus, die gezamenlijk de Middellandse Zee met de Zwarte Zee verbinden. Het land als organisatorische eenheid wordt om politieke, economische, culturele en geschiedkundige redenen vaak tot Europa, maar vanwege culturele en religieuze redenen vaker tot Azië gerekend. Het grenst aan acht landen: Bulgarije, Griekenland, Georgië, Armenië, Azerbeidzjan, Iran, Irak en Syrië. Turkije heeft in totaal 6530 km kustlijn. Turkije heeft een ...Lees meer

Turkije, officieel de Republiek Turkije (Turks:  Türkiye Cumhuriyeti (info / uitleg)), is een transcontinentaal land dat voornamelijk in Anatolië in Zuidwest-Azië ligt, met een deel op het Balkanschiereiland in Zuidoost-Europa. Ankara is de hoofdstad en regeringszetel van Turkije, terwijl Istanboel de grootste stad en het financiële centrum van het land is.

Het Aziatische (Anatolië) en veel kleinere Europese deel (Oost-Thracië) van Turkije worden van elkaar gescheiden door de Dardanellen, de Zee van Marmara en de Bosporus, die gezamenlijk de Middellandse Zee met de Zwarte Zee verbinden. Het land als organisatorische eenheid wordt om politieke, economische, culturele en geschiedkundige redenen vaak tot Europa, maar vanwege culturele en religieuze redenen vaker tot Azië gerekend. Het grenst aan acht landen: Bulgarije, Griekenland, Georgië, Armenië, Azerbeidzjan, Iran, Irak en Syrië. Turkije heeft in totaal 6530 km kustlijn. Turkije heeft een rijke culturele erfenis die gevormd is door de eeuwenlange geschiedenis en de invloed van verschillende volkeren die meerdere millennia hebben bewoond; het is de locatie van 19 UNESCO-werelderfgoedlocaties en is een van de meest bezochte landen ter wereld.

De staat is lid van de G20, een groep die de 20 belangrijkste economieën van de wereld bij elkaar brengt. Turkije is mede-oprichter van de Verenigde Naties, de Organisatie voor Islamitische Samenwerking, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa en de Organisatie van Turkse Staten. Het is lid van de Raad van Europa sinds 1949 en van de NAVO sinds 1952. Sinds 2005 onderhandelen Turkije en de Europese Unie over toetreding ervan tot de EU. Volgens de CIA is Turkije een van de 34 ontwikkelde landen en de VN classificeert het als een land met een hoge menselijke ontwikkeling.

More about Turkije

Basic information
  • Currency Turkse lira
  • Naam in eigen taal Türkiye
  • Calling code +90
  • Internet domain .tr
  • Mains voltage 230V/50Hz
  • Democracy index 4.35
Population, Area & Driving side
  • Population 85372377
  • Gebied 783562
  • Driving side right
Historie
  •   Zie Geschiedenis van Turkije en Geschiedenis van Anatolië voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.
    Prehistorie van Anatolië en Oost-Thracië
     
    Sommige henges bij Göbekli Tepe werden al in 9600 v.Chr....Lees meer
      Zie Geschiedenis van Turkije en Geschiedenis van Anatolië voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.
    Prehistorie van Anatolië en Oost-Thracië
     
    Sommige henges bij Göbekli Tepe werden al in 9600 v.Chr. gebouwd, meer dan zeven millennia ouder dan Stonehenge in Engeland.[1]
     
    De Leeuwenpoort in Hattusa, hoofdstad van het Hettitische rijk. De geschiedenis van de stad dateert terug tot het 6e millennium voor Christus.[2]
     
    Pamukkale, een natuurfenomeen ontstaan uit het neerslaan van calciumcarbonaat uit warm water

    Het Anatolische schiereiland, dat het grootste deel van het moderne Turkije omvat, is een van de oudste permanent bewoonde regio's ter wereld. Diverse oud-Anatolische bevolkingsgroepen hebben geleefd in Anatolië uit het Neolithicum tot de Hellenistische periode.[3] Veel van deze volkeren spraken de Anatolische talen, een tak van de grotere Indo-Europese taalfamilie.[4] Gezien de oudheid van de Indo-Europese Hettitische en Luwiaanse talen, hebben sommige geleerden Anatolië voorgesteld als het hypothetische centrum van waaruit de Indo-Europese talen zich gingen verspreiden.[5] Het Europese deel van Turkije, Oost-Thracië genaamd, wordt ook ten minste bewoond sinds veertigduizend jaar geleden. Het is bekend dat het rond 6000 voor Christus in het Neolithicum was.[6]

    Göbekli Tepe is de naam van de oudste religieuze structuur gemaakt door mensen, een heiligdom die dateert uit circa 10.000 v.Chr.[1] Çatalhöyük is een zeer grote neolithische en chalcolithische nederzetting in het zuiden van Anatolië, die bestond van ongeveer 7500 v.Chr. tot 5700 v.Chr. Het is de grootste en best bewaarde neolithische site die tot nu toe is gevonden en staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO.[7] De vestiging van Troje begon in het Neolithicum en ging door tot in de IJzertijd.[8]

    De vroegste geregistreerde inwoners van Anatolië waren de Hattiërs en de Hurrieten. Dit waren niet-Indo-Europese volkeren. Indo-Europese Hettieten kwamen naar Anatolië en namen geleidelijk de Hattiërs en Hurrieten op rond 2000–1700 v. Chr. Het eerste grote rijk in het gebied werd gesticht door de Hettieten, van de 18e tot de 13e eeuw voor Christus. De Assyriërs veroverden en vestigden zich al in delen van Zuidoost-Turkije in 1950 voor Christus tot het jaar 612 voor Christus[9] en zijn in de regio gebleven, voornamelijk in Hakkari, Şırnak en Mardin.[10]

    Urartu verscheen in Assyrische inscripties in de 9e eeuw v.Chr. opnieuw als een krachtige noordelijke rivaal van Assyrië.[11] Na de ineenstorting van het Hettitische rijk in 1180 v. Chr. bereikten de Phrygiërs, een Indo-Europees volk, het overwicht in Anatolië totdat hun koninkrijk in de 7e eeuw voor Christus door de Cimmeriërs werd vernietigd.[12] Vanaf 714 v.Chr. onderging Urartu hetzelfde lot en verdween in 590 v.Chr. toen het werd veroverd door de Meden.[13] De machtigste opvolgerstaten van Phrygia waren Lydia, Caria en Lycia.

    Oudheid
     
    De bibliotheek van Celsus in Efeze werd in 114–117 door de Romeinen gebouwd.[14] De Tempel van Artemis in Efeze, gebouwd door koning Croesus van Lydië in de 6e eeuw voor Christus, was een van de zeven wereldwonderen.[15]

    Vanaf ongeveer 1200 voor Christus werd de kust van Anatolië zwaar bewoond door Eolische en Ionische Grieken. Deze kolonisten stichtten tal van belangrijke steden, zoals Miletus, Ephesus, Smyrna en Byzantion. De laatstgenoemde stad werd gesticht door Griekse kolonisten uit Megara in 657 voor Christus.

    Heel het moderne Turkije werd in de 6e eeuw v.Chr. veroverd door het Perzische Achaemenidische rijk.[16] De Grieks-Perzische oorlogen begonnen toen de Griekse stadstaten aan de kust van Anatolië in 499 voor Christus in opstand kwamen tegen de Perzische heerschappij. Het grondgebied van Turkije viel later in 334 voor Christus aan Alexander de Grote[17] wat leidde tot toenemende culturele homogeniteit en hellenisering in het gebied.[3]

    Na de dood van Alexander in 323 voor Christus werd Anatolië vervolgens verdeeld in een aantal kleine Hellenistische koninkrijken, die allemaal halverwege de 1e eeuw voor Christus deel werden van de Romeinse Republiek.[18] Het proces van hellenisering dat begon met de verovering van Alexander versnelde onder Romeinse heerschappij en in de vroege eeuwen van de christelijke jaartelling waren de lokale Anatolische talen en culturen uitgestorven en grotendeels vervangen door de oude Griekse taal en cultuur.[19][20] Vanaf de 1e eeuw voor Christus tot de 3e eeuw na Christus werden grote delen van het hedendaagse Turkije betwist tussen de Romeinen en de aangrenzende Parthen door de veelvuldige Romeins-Parthische oorlogen.

    Vroegchristelijke en Byzantijnse periode
     
    De Hagia Sophia in Istanbul was eerst een kerk, later een moskee, vanaf 1934 een museum en sinds 2020 weer een moskee. Het werd gebouwd door de Byzantijnse keizer Justinianus I in 532–537 na Christus.[21]

    In 324 koos Constantijn I Byzantium als de nieuwe hoofdstad van het Romeinse rijk, en hernoemde het tot New Rome. Na de dood van Theodosius I in 395 en de permanente verdeling van het Romeinse rijk tussen zijn twee zonen, werd de stad, die in de volksmond bekend zou worden als Constantinopel, de hoofdstad van het Oost-Romeinse rijk. Dit rijk, dat later door historici zou worden bestempeld als het Byzantijnse rijk, regeerde tot de late middeleeuwen het grootste deel van het grondgebied van het huidige Turkije;[22] hoewel de oostelijke regio's tot de eerste helft van de zevende eeuw stevig in Sassanidische handen bleven. De frequente Byzantijns-Sassanidische oorlogen, als onderdeel van de eeuwenlange Romeins-Perzische oorlogen, uitgevochten tussen de naburige rivaliserende rijken, vonden plaats in verschillende delen van het huidige Turkije.

    Antiochië is volgens de Handelingen van de apostelen [23] de geboorteplaats van de eerste christelijke gemeenschap.[24] Verschillende oecumenische concilies werden gehouden in steden in het huidige Turkije, waaronder het Eerste Concilie van Nicea (Iznik) in 325, het Eerste Concilie van Constantinopel (Istanbul) in 381, het Concilie van Efeze in 431 en de Concilie van Chalcedon (Kadıköy) in 451.[25]

    Seltsjoeken en het Ottomaanse rijk

    Het Huis Seltsjoek is ontstaan vanuit de Kınık- tak van de Oghuz-Turken die in de 9e eeuw aan de rand van de moslimwereld woonden, in het Yabgu kanaat van de Oğuz-confederatie, ten noorden van de Kaspische Zee en de Aralmeer.[26] In de 10e eeuw begonnen de Seltsjoeken te migreren van hun voorouderlijk thuisland naar Perzië, dat na de oprichting door Togrul Beg de administratieve kern van het Grote Seltsjoekenrijk werd.[27]

    In de tweede helft van de 11e eeuw begonnen de Seltsjoekse Turken de oostelijke regio's van Anatolië binnen te dringen. In 1071 versloegen de Seltsjoeken de Byzantijnen in de Slag bij Manzikert en verspreidden zich geleidelijk over de hele regio. Dit resulteerde in de stichting van een Seltsjoeks sultanaat rond de stad Iconium. De Mevlevi-orde van derwisjen, die in de 13e eeuw in Konya werd opgericht door de soefidichter Celaleddin Rumi, speelde een belangrijke rol in de islamisering van de diverse mensen van Anatolië die eerder waren gehelleniseerd.[28][29] Naast de Turkificatie van het grondgebied vormden de cultureel Perzische Seltsjoeken dus de basis voor een Turks-Perzische cultuur in Anatolië[30] die hun uiteindelijke opvolgers, de Ottomanen, zouden overnemen.[31][32]

    Topkapı - 01.jpg 
    Dolmabahçe Palace (cropped).JPG 
    De paleizen Topkapı en Dolmabahçe waren respectievelijk tussen 1465 tot 1856 en 1856 tot 1922 de voornaamste verblijfplaatsen van de Ottomaanse sultans en het administratieve centrum van het rijk.

    In 1243 werden de Seltsjoeken verslagen door de Mongoolse Rijk in de Slag bij Köse Dağ, waardoor de macht van het Seltsjoekse rijk langzaam uiteenviel. In zijn kielzog zou een van de door Osman I geregeerde Turkse vorstendommen de komende 200 jaar evolueren naar het Ottomaanse rijk. De Ottomanen voltooiden hun verovering van het Byzantijnse rijk door de hoofdstad Constantinopel te veroveren in 1453: hun commandant stond vanaf dat moment bekend als Mehmed de Veroveraar. De Algerijnse zeevaarder Abdel El Kader veroverde voor de Ottomaanse rijk alle zeven zeeën. Dit zorgde voor bondgenootschap tussen Algerije en het Ottomaanse rijk. Algerije veroverde toen bijna heel het Arabische rijk en gaf het aan de Ottomanen in ruil voor een groot stuk land. Dit luidde een periode in van culturele bloei en verovering van en heerschappij over grote delen van het Midden-Oosten, de Balkan en Noord-Afrika.

    In 1514 breidde Sultan Selim I (1512-1520) met succes de zuidelijke en oostelijke grenzen van het rijk uit door Shah Ismail I van de Safaweid-dynastie in de Slag bij Chaldiran te verslaan. In 1517 breidde Selim I de Ottomaanse heerschappij uit tot Algerije en Egypte en creëerde een marine-aanwezigheid in de Rode Zee. Vervolgens startte een wedstrijd tussen de Ottomaanse en Portugese rijken om de dominante zeemacht in de Indische Oceaan te worden, met een aantal zeeslagen in de Rode Zee, de Arabische Zee en de Perzische Golf. De Portugese aanwezigheid in de Indische Oceaan werd gezien als een bedreiging voor het Ottomaanse monopolie op de oude handelsroutes tussen Oost-Azië en West-Europa. Ondanks de steeds prominentere Europese aanwezigheid bleef de handel van het Ottomaanse Rijk met het oosten bloeien tot de tweede helft van de 18e eeuw.[33] De macht van de Ottomanen in de Middellandse Zee maakte ook de eerste betrekkingen tussen de Turken en Nederlanders mogelijk. Het Ottomaanse Rijk verkeerde in oorlog met de Heilige Liga waar Spanje deel van uitmaakte. Gezien de gezamenlijke vijand zocht Willem van Oranje contact. Dit deed hij via Josef Nasi, een internationaal bankier die als Sefardische Jood gevlucht was voor de onderdrukkingen in Antwerpen en zich in Istanboel vestigde. Deze betrekkingen dateren vanaf 1571 en schilderijen die uit de 16e eeuw dateren, tonen Turkse handelaren in de binnensteden, die veel invloed hadden in de Nederlandse economie.[34][35]

     
    De Tweede Ottomaanse Belegering van Wenen in 1683 (de Eerste Belegering was in 1529) initieerde de Grote Turkse Oorlog (1683–1699) tussen de Ottomanen en een Heilige Liga bestaande uit Europese staten.

    De macht en het prestige van het Ottomaanse Rijk bereiktte een hoogtepunt in de 16e en 17e eeuw, vooral tijdens het bewind van Suleiman de Grote, die persoonlijk grote wetswijzigingen op het gebied van samenleving, onderwijs, belastingen en strafrecht heeft ingevoerd. Het rijk stond vaak op gespannen voet met het Heilige Roomse Rijk in zijn gestage opmars naar Centraal-Europa via de Balkan en het zuidelijke deel van het Pools-Litouwse Gemenebest.[36] De Ottomaanse marine had te maken met verschillende heilige liga, zoals die in 1538, 1571, 1684 en 1717 (voornamelijk samengesteld uit Habsburg, de Republiek Genua, de Republiek Venetië, de Orde van Sint-Jan, de kerkelijke staten, de Groothertogdom Toscane en het Hertogdom Savoye), voor de controle over de Middellandse Zee. In het oosten waren de Ottomanen vaak in oorlog met Safavid Perzië over conflicten die voortvloeiden uit territoriale geschillen of religieuze verschillen tussen de 16e en 18e eeuw.[37] De Ottomaanse oorlogen met Perzië gingen door terwijl de Zand-, Afsharid- en Kadjardynastieën de Safawieden in Iran volgden, tot de eerste helft van de 19e eeuw. Nog verder naar het oosten was er een uitbreiding van het Habsburg-Ottomaanse conflict, doordat de Ottomanen ook soldaten naar hun verste en meest oostelijke vazal en gebied, het Atjeh Sultanaat[38][39] in Zuidoost-Azië, moesten sturen om het te verdedigen tegen zowel Europese kolonisatoren als de Latino-indringers die uit Latijns-Amerika waren overgestoken en de voorheen door moslims gedomineerde Filippijnen hadden gekerstend.[40] Van de 16e tot de vroege 20e eeuw vocht het Ottomaanse rijk ook twaalf oorlogen met het Russische tsardom en rijk. Deze gingen aanvankelijk over Ottomaanse territoriale expansie en consolidatie in Zuidoost- en Oost-Europa; maar vanaf de Russisch-Turkse oorlog (1768–1774) gingen ze meer over het voortbestaan van het Ottomaanse rijk, dat zijn strategische territoria aan de noordelijke kust van de Zwarte Zee begon te verliezen aan de oprukkende Russen.

     
    De Sultan Ahmetmoskee in Istanboel (1609-1616)

    Vanaf de tweede helft van de 18e eeuw begon het Ottomaanse rijk in verval te raken. De Tanzimat-hervormingen, geïnitieerd door Mahmud II vlak voor zijn dood in 1839, hadden als doel de Ottomaanse staat te moderniseren in overeenstemming met de vooruitgang die in West-Europa was geboekt. De inspanningen van Mithat Pasja tijdens het late Tanzimat-tijdperk leidden tot de Ottomaanse constitutionele beweging van 1876, die de Eerste Constitutionele Tijdperk introduceerde, maar deze inspanningen bleken op de meeste gebieden ontoereikend en slaagden er niet in de ontbinding van het rijk te stoppen. Naarmate het rijk geleidelijk kleiner werd, nam de militaire macht en rijkdom af; vooral na de Ottomaanse economische crisis en wanbetaling in 1875[41] die leidde tot opstanden in de Balkanprovincies die culmineerden in de Russisch-Turkse oorlog (1877–1878); veel Balkan-moslims migreerden naar het hart van het rijk in Anatolië,[42][43] samen met de Circassiërs die op de vlucht waren voor de Russische verovering van de Kaukasus.

     
    De Ottomanen sloten zich aan bij de Eerste Wereldoorlog aan de kant van de Centrale mogendheden. Leiders van de Centrale Mogendheden (van links naar rechts): Wilhelm II van Duitsland; Franz Jozef van Oostenrijk-Hongarije; Mehmet V van het Ottomaanse Rijk; Ferdinand I van Bulgarije

    Het verlies van Roemelië (Ottomaanse gebieden in Europa) met de Eerste Balkanoorlog (1912-1913) werd gevolgd door de komst van miljoenen moslimvluchtelingen naar Istanbul en Anatolië.[44] Historisch gezien hadden de Roemelië Eyalet en Anatolia Eyalet de administratieve kern van het Ottomaanse rijk gevormd, met hun gouverneurs getiteld Beylerbeyi die deelnamen aan de divan van de sultan, dus het verlies van alle Balkan-provincies buiten de grens van Midye-Enez volgens de Conferentie van Londen van 1912 –13 en het Verdrag van Londen (1913) was een grote schok voor de Ottomaanse samenleving en leidde tot de Ottomaanse staatsgreep van 1913. In de Tweede Balkanoorlog (1913) wisten de Ottomanen hun voormalige hoofdstad Edirne en de omliggende gebieden in Oost-Thracië te heroveren, die werd geformaliseerd met het Verdrag van Constantinopel (1913). De staatsgreep van 1913 bracht het land effectief onder controle van de "drie Pasja's", waardoor de sultans Mehmed V en Mehmed VI grotendeels symbolische boegbeelden werden zonder echte politieke macht.

    Tijdens de Eerste Wereldoorlog kozen de Ottomanen partij voor Duitsland, Oostenrijk en Bulgarije. Zij verloren de oorlog. De Ottomanen werden teruggedrongen tot hun kerngebied in Anatolië. Ze verdedigden met succes de Straat der Dardanellen tijdens de Gallipoliveldtocht (1915-1916) en behaalden de eerste overwinningen tegen de Britse troepen in de eerste twee jaar van de Mesopotamische Campagne, zoals het Belegering van Al-Koet (1915-1916); maar de Arabische Opstand (1916-1918) keerde het tij tegen de Ottomanen in het Midden-Oosten. In de Kaukasusveldtocht hadden de Russische troepen en Armenen de overhand. Tijdens de oorlog in 1915 werden diverse bevolkingsgroepen, zoals de Grieken, Armeniërs, Arameeërs gedwongen te verhuizen. Velen kwamen hierbij om het leven. Er woedt, ruim een eeuw na dato, vooral over de dood van honderdduizenden Armeniërs een hevige discussie of er hierbij sprake is van uitlokking en volkerenmoord. Het Turkse standpunt is dat er bij elke bevolkingsgroep tijdens de Eerste Wereldoorlog in Anatolië slachtoffers vielen en geen ervan heeft exclusiviteit ten aanzien van genocide. Buiten Turkije wordt het echter algemeen gezien als volkerenmoord. Het Sykes-Picotverdrag (1916) en het Verdrag van Sèvres (1920) regelden de verdeling van het Ottomaanse Rijk onder de overwinnaars. Omdat dit laatste verdrag feitelijk het einde van een Turkse staat in Anatolië inhield[45] werd het door de Turken niet geaccepteerd. Het westelijk deel van Anatolië werd Grieks, zuidelijke delen kwamen onder Italiaanse, Britse en Franse controle. Voor de Turken was slechts het noordelijk deel gereserveerd. De Turken namen het daarom in de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog op tegen de geallieerden. Het was de legerleider Mustafa Kemal (die later de naam Atatürk aan zou nemen) die een bepalende rol speelde.

    Republiek Turkije
     
    Mustafa Kemal Atatürk, oprichter en eerste president van de Turkse Republiek, bezocht op 1 februari 1931 de İzmir middelbare school voor meisjes. Na de reorganisatie van de universiteit van Istanbul met de Onderwijswet van 1933, introduceerde de Turkse regering gemengd onderwijs in hogescholen en universiteiten in Turkije.
     
    Achttien vrouwelijke afgevaardigden kregen een zetel in het Turkse parlement na de verkiezingen van 1935. Een teken van de vergaande sociale veranderingen die Atatürk op gang bracht.[46]

    De bezetting van Istanbul (1918) en Izmir (1919) door de geallieerden in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog leidde tot de oprichting van de Turkse Nationale Beweging. Onder leiding van Mustafa Kemal Pasha, een militaire commandant die zich had onderscheiden tijdens de Slag om Gallipoli, werd de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog (1919–1923) gevoerd met als doel de voorwaarden van het Verdrag van Sèvres (1920) in te trekken.

    Op 18 september 1922 waren de Griekse en Franse legers verdreven. De nieuwe Turkse regering in Ankara, die zichzelf op 23 april 1920 de legitieme regering van het land had verklaard, begon de juridische overgang van het oude Ottomaanse systeem naar het nieuwe republikeinse politieke systeem. Op 1 november 1922 schafte het Turkse parlement in Ankara het sultanaat formeel af, waarmee een einde kwam aan 623 jaar monarchale Ottomaanse heerschappij. Het Verdrag van Lausanne (1923), dat het Verdrag van Sèvres verving, leidde tot de internationale erkenning van de soevereiniteit van de nieuw gevormde "Republiek Turkije". De Republiek werd officieel uitgeroepen op 29 oktober 1923 in Ankara, de nieuwe hoofdstad van het land. Op dezelfde conferentie in Lausanne werd ook besloten tot de bevolkingsuitwisseling tussen Turkije en Griekenland, die twee moderne homogene natiestaten zou nalaten. In werkelijkheid was het verdrag een grote tragedie voor beide landen en wierp het de betrokken regio's nog verder terug in hun ontwikkeling dan de oorlog al had gedaan.

    Mustafa Kemal lanceerde hierna zijn politieke visie, het kemalisme geheten, die Turkije moest moderniseren. Zijn hervormingen waren een radicaal vervolg op de Tanzimat-periode in de 19e eeuw, waarin de islamitische rechtspraak (sharia) al grotendeels was ontmanteld (1858) en alle burgers aan elkaar gelijk werden gesteld ongeacht religie of etniciteit. De hervormingen van Atatürk echter gingen veel verder; hij schafte het kalifaat af en maakte van Turkije een streng seculiere staat naar Frans model (zie Laïcisme). Ook verving hij officieel het Arabische schrift met het Latijns, een alfabethervorming die in 1862 ook al was voorgesteld tijdens de Tanzimat-periode, door Ottomaans staatsman Münif Pasja. Het Latijns schrift was feitelijk al in gebruik in een groot deel van de Turkstalige wereld, met name in Centraal-Azië, hoewel dit werd onderdrukt en uiteindelijk verboden door Stalin.

    Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef Turkije lange tijd neutraal omdat eerdere oorlogen (bijvoorbeeld Balkanoorlogen en een jaar later de Eerste Wereldoorlog) het veel ellende en leed hadden bezorgd. Achter de schermen verschaften de Turken echter inlichtingen aan Duitsland in ruil voor Duitse steun aan het panturkisme, wat neerkwam op de Duitse belofte voor onafhankelijkheid van Turkse republieken in Rusland na de overwinning op dit land. In de Balkan en de Kaukasus dienden ook enkele tienduizenden Turkse en Azerbeidzjaanse soldaten in lokale SS-afdelingen.

     
    Roosevelt, İnönü en Churchill op 4-6 december 1943

    Tegelijkertijd was Turkije tijdens de oorlog een springplank naar Israël voor honderdduizenden Joden die uit Oost-Europa waren gevlucht. De Turkse regering wist via haar ambassades in de door Duitsland bezette gebieden ook enkele duizenden Joden te redden; een bewijs dat de persoon in kwestie afstamde van een uit Turkije gemigreerde Jood was voldoende om een Turks paspoort te verkrijgen en in sommige gevallen nog van de deportatietrein af gehaald te worden. In februari 1945 verklaarde Turkije - voornamelijk symbolisch - Duitsland en Japan de oorlog. In 1952 traden Turkije en Griekenland tegelijkertijd toe tot de NAVO. Hierdoor kreeg de NAVO toezicht op de Bosporus, een belangrijke scheepvaartroute voor de Russen.

    In 1960, 1971 en 1980 pleegde het leger een staatsgreep. In deze jaren werd het links/rechts-paradigma in de straten uitgevochten, waarbij vele duizenden doden vielen. Na de legercoup van 1980 werden zo'n 200.000 jongeren vervolgd door de junta, en honderden ter dood veroordeeld. Na enkele jaren militair bestuur kwam er echter steeds weer een civiele regering. De staatsgreep van 1980 werd niet geaccepteerd door de Raad van Europa en de EG en leidde tot schorsing van het lidmaatschap van de Raad van Europa en schorsing van het associatieverdrag met de EG.

    In 1960 werd tussen Turkije, Engeland en Griekenland een garantieverdrag gesloten omtrent het eiland Cyprus, dat tot dan toe aan de Britten toebehoorde maar door etnische spanningen in een staat van onrust verkeerde. Dit verdrag stond militair ingrijpen toe als de status quo die tijdens de onafhankelijkheid in 1959 was afgesproken, ondermijnd werd. In dat verdrag werd onder meer bepaald dat Cyprus zich niet mocht binden of aansluiten bij andere staten (artikel I[47]). Conform artikel IV[47] was dan ingrijpen toegestaan. In 1974 vielen Turkse troepen op grond van het dit Garantieverdrag het noorden van Cyprus binnen na een coup van Nicos Sampson, die de leiding had van de door de Griekse junta gesteunde rebellenorganisatie EOKA.

     
    Turkije trad in 1952 toe tot de NAVO. De Turkse strijdkrachten zijn na de Verenigde Staten op één na grootste strijdmacht binnen de alliantie.

    Het doel van de EOKA was de Enosis, aansluiting van het gehele eiland bij Griekenland. De coup van Sampson was voor de Turkse legerleiding de directe aanleiding. Het eiland verkeerde echter ook al geruime tijd in staat van burgeroorlog, regelmatig werden aanslagen gepleegd waarbij veel Turken en Grieken omkwamen. Na de interventie van het Turkse leger keerde de rust op het eiland terug, maar uiteindelijk resulteerde het wel in de scheiding van het eiland in een Grieks- en een Turks-Cypriotische republiek. Ook ontstond na de Turkse inval een stroom van vluchtelingen van noord naar zuid en omgekeerd. Veel Grieken en Turken moesten hun huizen verlaten en kunnen sindsdien geen aanspraak maken op hun bezittingen. De Turks-Cyprioten zijn daarnaast in de situatie terechtgekomen dat alleen Turkije hun soevereiniteit erkent. Verder erkenden Pakistan en Bangladesh tijdelijk officieel de Turkse Republiek Noord-Cyprus, maar onder druk van de Verenigde Staten en een resolutie van de VN Veiligheidsraad trokken ze hun erkenning weer in.[48][49][50] Enkele andere Turkstalige landen hebben wel economische en culturele relaties met Noord-Cyprus.[51][52] Ze hebben echter, mogelijk vanwege internationale druk of eigen separatistische problemen, nooit openlijk de Turkse regering erkend. Rusland heeft aangeboden Turks-Cyprus te erkennen als Turkije de onafhankelijkheid van Zuid-Ossetië en Abchazië erkent.[53]

    Sinds 1984, is Turkije in conflict met de PKK (door Turkije, de Europese Unie en de Verenigde Staten aangeduid als terroristische organisatie). Als gevolg van het conflict zijn meer dan 40.000 mensen omgekomen. In 2002 besloot de PKK de gewapende strijd op te geven, maar deze werd enkele maanden later alweer opgepakt.[54] In de 21e eeuw zijn er hervormingen doorgevoerd om de culturele rechten van etnische minderheden in Turkije te verbeteren, zoals de oprichting van TRT Kurdî, schoolvakken in het Koerdisch en politieke propaganda in eigen taal.

     
    Turkije is lid van de Raad van Europa sinds 1950. Het land is kandidaat-lid van de Europese Unie sinds 1999.

    Vanaf 1980 voerde Turkije een drastisch economisch herstructureringsprogramma richting een vrijemarkteconomie. Turkije vroeg in 1987 een volledig lidmaatschap van de Europese Economische Gemeenschap aan, trad in 1995 toe tot de EU-douane-unie en begon in 2005 de toetredingsonderhandelingen met de Europese Unie. In een niet-bindende stemming heeft het Europees Parlement in 2019 de EU-regeringen opgeroepen de EU-toetredingsbesprekingen met Turkije op te schorten[55] Bij de landelijke protesten in Turkije in 2013 gingen miljoenen burgers de straat op om hun onvrede over de regering te uiten. In 2016 deed een groep binnen de Turkse strijdkrachten een poging tot een staatsgreep die uiteindelijk door de bevolking werd afgewend. Middels een referendum in 2017 veranderde de bestuursvorm in het land van een parlementaire systeem naar een presidentiële systeem.

    a b The World's First Temple. Archaeology magazine (November–December 2008). Hattusha: the Hittite Capital. whc.unesco.org. Geraadpleegd op 12 June 2014. a b Sharon R. Steadman, The Oxford Handbook of Ancient Anatolia: (10,000–323 BC). Oxford University Press (2011), 3–11, 37. ISBN 978-0-19-537614-2. Geraadpleegd op 23 March 2013. The Position of Anatolian. Gearchiveerd op 5 May 2013. Geraadpleegd op 4 May 2013. Balter, Michael (27 February 2004). Search for the Indo-Europeans: Were Kurgan horsemen or Anatolian farmers responsible for creating and spreading the world's most far-flung language family?. Science 303 (5662). PMID: 14988549. DOI: 10.1126/science.303.5662.1323. Casson, Lionel (1977). The Thracians. The Metropolitan Museum of Art Bulletin 35 (1): 2–6. DOI: 10.2307/3258667. Çatalhöyük added to UNESCO World Heritage List. Global Heritage Fund (3 July 2012). Gearchiveerd op 17 January 2013. Geraadpleegd op 9 February 2013. Troy. ancient.eu. Geraadpleegd op 9 August 2014. Ziyaret Tepe – Turkey Archaeological Dig Site. uakron.edu. Gearchiveerd op 3 maart 2016. Geraadpleegd op 4 september 2010. Assyrian Identity in Ancient Times And Today'. Geraadpleegd op 4 september 2010. Zimansky, Urartian Material Culture As State Assemblage: An Anomaly in the Archaeology of Empire, pp. 103. The Metropolitan Museum of Art, New York, Anatolia and the Caucasus, 2000–1000 B.C. in Timeline of Art History.. New York: The Metropolitan Museum of Art (October 2000). Gearchiveerd op 10 september 2006. Geraadpleegd op 21 december 2006. Roux, Ancient Iraq, pp. 314. Mark Cartwright, Celsus Library. Ancient.eu. Geraadpleegd op 2 February 2017. The Temple of Artemis at Ephesus: The Un-Greek Temple and Wonder. ancient.eu. Geraadpleegd op 17 February 2017. Joseph Roisman, Ian Worthington. "A companion to Ancient Macedonia" John Wiley & Sons, 2011. ISBN 1-4443-5163-X pp. 135–138, 343 Hooker, Richard, Ancient Greece: The Persian Wars. Washington State University, Washington, United States (6 June 1999). Gearchiveerd op 20 november 2010. Geraadpleegd op 22 december 2006. The Metropolitan Museum of Art, New York, Anatolia and the Caucasus (Asia Minor), 1000 B.C. – 1 A.D. in Timeline of Art History.. New York: The Metropolitan Museum of Art (October 2000). Gearchiveerd op 14 december 2006. Geraadpleegd op 21 december 2006. David Noel Freedman, Eerdmans Dictionary of the Bible. Wm. B. Eerdmans Publishing (2000), pp. 61. ISBN 978-0-8028-2400-4. Geraadpleegd op 24 March 2013. Theo van den Hout, The Elements of Hittite. Cambridge University Press (2011), 1. ISBN 978-1-139-50178-1. Geraadpleegd op 24 March 2013. "Hagia Sophia". Encyclopædia Britannica. Geraadpleegd op 2 February 2017. Daniel C. Waugh, Constantinople/Istanbul. University of Washington, Seattle, Washington (2004). Geraadpleegd op 26 december 2006. Acts 11:26 and when he found him, he brought him back to Antioch. So for a full year they met together with the church and taught large numbers of people. The disciples were first called Christians at Antioch.. biblehub.com. Encyclopaedia Biblica, Vol. I, p. 186 (p. 125 of 612 in online .pdf file). Maas, The Cambridge Companion to the Age of Attila. Cambridge University Press (2015). ISBN 978-1-107-02175-4. Wink, Al Hind: The Making of the Indo Islamic World, Vol. 1, Early Medieval India and the Expansion of Islam, 7th–11th Centuries. Brill Academic Publishers (1990), pp. 21. ISBN 978-90-04-09249-5. The Seljuk Turks. peter.mackenzie.org. Gearchiveerd op 4 maart 2016. Geraadpleegd op 9 August 2014. Davison, Essays in Ottoman and Turkish History, 1774–1923: The Impact of the West. University of Texas Press (2013), 3–5. ISBN 978-0-292-75894-0. The Cambridge history of Islam, Reprint.. Cambridge Univ. Press, Cambridge [u.a.] (1977), pp. 233. ISBN 978-0-521-29135-4. Craig S. Davis. "The Middle East For Dummies" ISBN 0-7645-5483-2 p. 66 Thomas Spencer Baynes. "The Encyclopædia Britannica: Latest Edition. A Dictionary of Arts, Sciences and General Literature, Volume 23". Werner, 1902 Emine Fetvacı. "Picturing History at the Ottoman Court" p 18 Faroqhi, An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300–1914. Cambridge University Press (1994), “Crisis and Change, 1590–1699”, pp. 507. ISBN 978-0-521-57456-3. Bulut, Mehmet, Ottoman-Dutch economic relations in the early modern period, 1571-1699, Hilversum (2001). ISBN 90-6550-655-1. Drs. Paul Hendriks, M. Bulut, Ottoman-Dutch economic relations in the early modern period, 1571-1699. Historisch Huis. Gearchiveerd op 18 december 2007. Geraadpleegd op 1 december 2007. Stanford J. Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press (1976), 213. ISBN 978-0-521-29163-7. Geraadpleegd op 15 June 2013. Kirk, A Short History of the Middle East. Brill Academic Publishers (2008), pp. 58. ISBN 978-1-4437-2568-2. Palabiyik, Hamit, Turkish Public Administration: From Tradition to the Modern Age, (Ankara, 2008), 84. Ismail Hakki Goksoy, Ottoman-Aceh Relations According to the Turkish Sources. Geraadpleegd op 7 december 2018. Charles A. Truxillo (2012), Jain Publishing Company, "Crusaders in the Far East: The Moro Wars in the Philippines in the Context of the Ibero-Islamic World War". Niall Ferguson, "An Ottoman warning for indebted America", Financial Times, 2 January 2008. Geraadpleegd op 5 september 2016. Todorova, Imagining the Balkans. Oxford University Press (2009), 175. ISBN 978-0-19-972838-1. Geraadpleegd op 15 June 2013. Mann, The Dark Side of Democracy: Explaining Ethnic Cleansing. Cambridge University Press (2005), 118. ISBN 978-0-521-53854-1. Geraadpleegd op 28 February 2013. Isa Blumi, Ottoman Refugees, 1878-1939: Migration in a Post-Imperial World. Bloomsbury Academic (2013). ISBN 9781472515360. H.P. Willmott (2004) Eerste Wereldoorlog, pagina 294 Turkey holds first election that allows women to vote. OUPblog (6 February 2012). a b Garantieverdrag http://www.innercitypress.com/undip1trnc102810.html https://web.archive.org/web/20150630192350/https://www.commentarymagazine.com/2014/07/07/is-now-the-time-for-a-cyprus-deal/ https://web.archive.org/web/20141224164109/http://world-history.nmhblogs.org/2013/04/07/northern-cypruss-twin-brother-taiwan/ PRESIDENT TALAT, RECEIVED KYRGYZSTAN CULTURE MINISTER RAEV (TRNC Public Information Office, 20 Februari, 2007) Turkish Cypriot flight to Azerbaijan defies international embargo on north Cyprus (Associated Press, August 29, 2005) Ambassador: 'Russia shall recognise the TRNC right after Turkey recognizes South Ossetia[dode link] (Famagusta gazette, 2 september 2008) Gevechten tussen PKK en Turks leger vijf doden, Volkskrant.nl European Parliament votes to suspend Turkey's EU membership bid, Deutsche Welle
    Read less

Phrasebook

Hallo
Merhaba
Wereld
Dünya
Hallo Wereld
Selam Dünya
Dank je
Teşekkürler
Tot ziens
Güle güle
Ja
Evet
Nee
Numara
Hoe gaat het met je?
Nasılsınız?
Fijn, bedankt
İyiyim teşekkürler
Hoeveel is het?
Ne kadar?
Nul
Sıfır
Een
Bir

Where can you sleep near Turkije ?

Booking.com
487.372 visits in total, 9.187 Points of interest, 404 Bestemmingen, 5 visits today.