Momine Khatun Mausoleum
( مقبره مؤمنه خاتون )مقبره «مومنه خاتون» (به ترکی آذربایجانی Möminə Xatun türbəsi) در شهر نخجوان جمهوری خودمختار نخجوان قرار دارد. تربتها و مقبرههای واقع در نخجوان با اهتمام «گلناره مهمانداراوا» رئیس شعبه آذربایجان ایکوموس- شورای بینالمللی ابنیه و محوطهها، در سال ۱۹۹۸، در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاست.
«ایلدگز اتابک جهان پهلوان» (۱۱۷۵-۱۱۸۶ میلادی) دستوری صادر کرد که، این مقبره به افتخار خانم اولش «مومنه خاتون» ساخته شود.[۱] همانطور که بر روی لوحه توصیفی بالای ورودی مقبره به خط کوفی نوشته شدهاست، معلوم میگردد که، ساخت آن در سالهای ۱۱۸۶ الی ۱۱۸۷ تکمیل شدهاست. معمار این مقبره «عجمی بن ابو بکر» (یا «عجمی نخجوانی») در نزدیکی آن یک مقبرهای بهنام «یوسف ابن کثیر» نیز ساختهاست. مقبره یوسف کثیر اوغلو که در کوچه شیخ محمد خیابانی در شهر نخجوان واقع شده و نزدیک به ۸ قرن از عمر آن میگذرد، در میان مردم آتابابا توربهسی (مقبره آتابابا) یا آتابابا گونبزی (گنبد آتابابا) نیز نامیده میشود. این مقبره در اواسط قرن بیستم مرمت شدهاست. کتابه موجود بر روی مقبره چنین میگوید: «این مقبره متعلق به یوسف ابن کثیر، خواجه، رئیس اعظم، ذکاوت دین، جمال اسلام و رهبر مشایخ است.» براساس کتابه مذکور، این مقبره در ماه شوال سال ۵۵۷ هجری (۱۱۶۲ میلادی) بنا نهاده شدهاست. در کتابه سمت چپ جبهه مقبره نیز نام معمار مقبره به شکل «بنّا عجمی ابن ابوبکر نخجوانی» ذکر شدهاست. بخش فوقانی از سطوح مقبره به شکل نوار جدا شده و در این قسمت کتابهای قرار یافتهاست. در این نوار، آیاتی از قرآن با خط کوفی نوشته شدهاست.[۲] در بدو، یک مدرسه نیز در کنار مقبره ساخته شدهبود. تصویرها و عکسهای گرفته شده از مقبره در قرن نوزدهم تأیید میکند که، مدرسه یادشده جزو این مجتمع مذهبی و تحصیلی بوده که بعداً تخریب شدهاست.[۳] این مقبره فیمابین سالهای ۱۹۹۹ الی ۲۰۰۳ مانند جزوی از پروژه بانک جهانی برای حمایت از میراث فرهنگی آذربایجان کاملاً بازسازی شد. تصویر این مقبره بر روی اسکناس ۵ هزار مناتی آذربایجان، بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۶ چاپ میشدهاست.[۴]
↑ Л. С. Бретаницкий, Б. В. Веймарн. Очерки истории и теории изобразительных искусств. Искусство Азербайджана. Стр. 37 ↑ FS (2014-02-09). "نودمین سالگرد تأسیس جمهوری خودمختار نخجوان". tehran.mfa.gov.az. Archived from the original on 14 October 2016. Retrieved 2018-10-01. ↑ «وب سایت رسمی یگانگی نقاشان نخجوان: مقبره «مومنه خاتون»». بایگانیشده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۷. ↑ کارت پستال از نخجوان آذربایجان؛ آرامگاه مؤمنه خاتون. fa.euronews.com
افزودن دیدگاه جدید