Η παράδοση θέλει το Τονγκόνι (Tongoni) να ιδρύθηκε από τους Περσικής καταγωγής Σιράζι,[Σημ. 1][Παρ. Σημ. 1][Υποσημ. 1] και οι οποίοι ίδρυσαν πολλούς Ισλαμικούς οικισμούς στη Νοτιοανατολική Αφρική όπως στην Κίλουα (Kilwa)[Σημ. 2] και Μαφία (Mafia). Υπάρχουν επίσης ισχυρισμοί ότι κάποτε στο Τονγκόνι (Tongoni) κυριαρχούσαν οι Ουαντεμπόυλι (Wadebuli), ένας πληθυσμός που πιστεύεται ότι ήταν Ινδικής καταγωγής και προερχόταν από τη Dabhol, η οποία βρίσκεται στις δυτικές ακτές της Ινδίας. Η Dhabol ήταν ένα λιμάνι που ανήκε στο Σουλτανάτο Μπαχμάνι (Bahmani Sultanate) κυβερνήτες του οροπεδίου Deccan. Οι Μπαχμάνοι (Bahmani) είχαν εκτεταμένες εμπορικές σχέσεις με την Κίλουα (Kilwa), η οποία ήταν τότε το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στη Νοτιοανατολική Αφρική.

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα, επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Τονγκόνι (Tongoni) τον Απρίλιο του 1498. Είχε την ευκαιρία να γευτεί τα τοπικά πορτοκάλια, είπε ότι ήσαν καλύτερα από εκείνα της Πορτογαλίας. Τον επόμενο χρόνο, επανήλθε και έμεινε εκεί για δεκαπέντε ημέρες.

Τα Ερείπια του Τονγκόνι (Tongoni Ruins), υπάγονται στο Τμήμα Αρχαιοτήτων (Antiquities department). Τα ερείπια είναι προσβάσιμα για το κοινό, παρόλο που δεν έχουν προχωρήσει οι ανασκαφές της 3ης φάσης. Μερικές δεκαετίες πριν, πραγματοποιήθηκε μια μικρή δοκιμαστική ανασκαφή και σχεδιάστηκε κι'ένα σχέδιο ανασκαφών. Το 2006, ένας Αμερικανός αρχαιολόγος, διεξήγαγε πρόσθετες δοκιμαστικές ανασκαφές και χαρτογράφησε τον χώρο, χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους επιτόπιας έρευνας. Ο κ. Job Tengamaso ένας οδηγός (κάτοικος στην περιοχή), είναι διαθέσιμος για να δείξει στους επισκέπτες τα μνημεία πέριξ. Ο επισκέπτης δύναται επίσης να επισκεφθεί ένα πιο πρόσφατο ερείπιο τζαμιού (περίπου εκατό ετών) στο άλλο άκρο του χωριού, προς στην παραλία.
Σφάλμα αναφοράς: Υπάρχουν ετικέτες <ref> για κάποια ομάδα με το όνομα «Σημ.», αλλά δεν βρέθηκε καμία αντίστοιχη ετικέτα <references group="Σημ."/>
Σφάλμα αναφοράς: Υπάρχουν ετικέτες <ref> για κάποια ομάδα με το όνομα «Παρ. Σημ.», αλλά δεν βρέθηκε καμία αντίστοιχη ετικέτα <references group="Παρ. Σημ."/>
Σφάλμα αναφοράς: Υπάρχουν ετικέτες <ref> για κάποια ομάδα με το όνομα «Υποσημ.», αλλά δεν βρέθηκε καμία αντίστοιχη ετικέτα <references group="Υποσημ."/>