Τα Σπήλαια Elephanta είναι μια συλλογή από σπηλαιώδεις ναούς που είναι αφιερωμένοι κυρίως στον ινδουιστικό θεό Σίβα. Βρίσκονται στο νησί Elephanta, ή Gharapuri (κυριολεκτικά "η πόλη των σπηλαίων"), στο λιμάνι της Βομβάης, 10 χιλιόμετρα (6,2 μίλια) ανατολικά της Βομβάης στην ινδική πολιτεία Μαχαράστρα. Το νησί, περίπου 2 χιλιόμετρα (1,2 μίλια) δυτικά του λιμανιού Jawaharlal Nehru, αποτελείται από πέντε ινδουιστικές σπηλιές, μερικές βουδιστικές στούπες που χρονολογούνται από τον 2ο αιώνα π.Χ., και δύο βουδιστικές σπηλιές με δεξαμενές νερού.

< Τα σπήλαια Elephanta περιέχουν πέτρινα γλυπτά από πέτρα, κυρίως σε υψηλό ανάγλυφο, που δείχνουν συγκρητισμό των ινδουιστικών και βουδιστικών ιδεών και εικονογραφίας. Τα σπήλαια είναι λαξευμένα από συμπαγή βράχο βασάλτη. Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, μεγάλο μέρος του έργου τέχνης είναι παραμορφωμένο και κατεστραμμένο. Ο προσανατολισμός του κυρίως ναού καθώς και η σχετική θέση άλλων ναών τοποθετούνται σε μοτίβο μάνταλα. Τα σκαλίσματα αφηγούνται ινδουιστικές μυθολογίες, με το μεγάλο μονολιθικό 5,45 μέτρων (17,9 ft) Trimurti Sadashiva (τριπρόσωπο Shiva), Nataraja (Άρχοντας του χορού) και Yogishvara (Άρχοντας της Γιόγκα) να είναι τα πιο διάσημα.

Αυτά χρονολογούνται μεταξύ του 5ου και του 9ου αιώνα και οι μελετητές τα αποδίδουν σε διάφορες ινδουιστικές δυναστείες. Συνήθως τοποθετούνται μεταξύ 5ου και 7ου αιώνα. Πολλοί μελετητές θεωρούν ότι έχουν ολοκληρωθεί περίπου το 550 μ.Χ..

Ονομάστηκαν Elefante – το οποίο μετατράπηκε σε Elephanta – από τον αποικιακό Πορτογάλο που βρήκε αγάλματα ελεφάντων στις σπηλιές. Ίδρυσαν βάση στο νησί. Το κύριο σπήλαιο (Σπήλαιο 1 ή Μεγάλη Σπηλιά) ήταν ένας ινδουιστικός τόπος λατρείας μέχρι να φτάσουν οι Πορτογάλοι, οπότε το νησί έπαψε να είναι ενεργός τόπος λατρείας. Οι πρώτες προσπάθειες για την αποφυγή περαιτέρω ζημιών στα σπήλαια ξεκίνησαν από αξιωματούχους της Βρετανικής Ινδίας το 1909. Τα μνημεία αναστηλώθηκαν τη δεκαετία του 1970. Το 1987, τα αναστηλωμένα σπήλαια Elephanta χαρακτηρίστηκαν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Αυτή τη στιγμή συντηρείται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία της Ινδίας (ASI).