Pháo đài Alexander , cũng là Pháo đài Alexander I hoặc Pháo đài bệnh dịch (tiếng Nga: Форт Александр Первый Pháo đài Aleksandr Perviy hoặc tiếng Nga: Чумной форт Pháo đài Chumnoy , tiếng Anh: "Plague fort") là một pháo đài hải quân trên một đảo nhân tạo ở Vịnh Phần Lan gần St. Petersburg và Kronstadt. Từ năm 1899 đến năm 1917, pháo đài có phòng thí nghiệm nghiên cứu về bệnh dịch hạch và các bệnh do vi khuẩn khác.