బమియాన్ బుద్ధ విగ్రహాలు
బమియాన్ బుద్ధ విగ్రహాలు ఆఫ్ఘనిస్తాన్ లోని ఆరవ శతాబ్దానికి చెందిన పెద్ద బుద్ధ విగ్రహాలు. ఈ విగ్రహాలు మధ్య ఆఫ్ఘనిస్తాన్ కు చెందిన హజరాజత్ అనే ప్రాంతంలో బమియాన్ లోయ దగ్గర ఇసుకరాతి కొండల్లో చెక్కబడ్డాయి. ఈ ప్రదేశం కాబూల్ కు 213 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంటుంది. ఈ శిల్పాలు గాంధార శిల్పకళ పద్ధతిలో చెక్కారు.
బమియాన్ అనేది హిందుకుష్ పర్వత ప్రాంతంలో ఓ అందమైన లోయ. ఇక్కడ ఎన్నో బుద్ధవిగ్రహాలున్నాయి. అందమైన గుహలున్నాయి. ఈ శిల్పాలు కుషాణుల కాలం నాటివి. ఇక్కడి శిల్పాలు కాలక్రమేణా వాతావరణ మార్పులకు లోనై పాడయ్యాయి. బమియాన్లోని రెండు పెద్ద విగ్రహాలను 2011 లో తాలిబన్లు, తమ నాయకుడు ముల్లా ఒమర్ ఆదేశానుసారం ధ్వంసం చేసారు.

బమియాన్ హిందూకుష్ పర్వతాల గుండా సాగిపోయే సిల్కు రోడ్డులో ఉంది. చారిత్రికంగా సిల్కు రోడ్డు చైనాను పాశ్చాత్య దేశాలతో కలిపే బిడారు వర్తకుల మార్గం. బమియాన్ అనేక బౌద్ధారామాలు వెలసిన ప్రదేశం. ఆధ్యాత్మికత, తాత్వికత, కళలూ విలసిల్లిన స్థలం. బమియాన్ కొండల్లో తొలిచిన గుహల్లో బౌద్ధ సన్యాసులు నివసించేవారు. సన్యాసులు ఈ గుహలను విగ్రహాలతో రంగురంగుల కుడ్య చిత్రాలతో అలంకరించేవారు. రెండవ శతాబ్ది నుండి 7 వ శతాబ్దిలో ఇస్లామిక దండయాత్రల వరకూ అది బౌద్ధ ఆధ్యాత్మిక స్థలంగా ఉండేది. 9 వ శతాబ్దిలో పూర్తిగా ముస్లిముల ఆక్రమణలోకి వెళ్ళేవరకూ బమియాన్లో గాంధార సంస్కృతి విలసిల్లింది.

అన్నిటికంటే ప్రముఖమైనవి నిలబడిన భంగిమలో ఉన్న వైరోచనుడు, శాక్యముని విగ్రహాలు. పెద్ద విగ్రహాన్ని స్థానికులు సోల్సోల్ అని పిలిచేవారు. ఇది 53 మీటర్ల ఎత్తు ఉంటుంది. దీన్ని ముందుగా రాయితో చెక్కి దానిపై మట్టీ గోధుమ గడ్డితో చేసిన మిశ్రమాన్ని పూశారు. దానిపై జిప్సమ్ ప్లాస్టర్ వేశారు. ఆపై రంగులూ వస్త్రాలతో అలంకరణలున్నాయి. ఈ విగ్రహం చుట్టూ ఉన్న గోడలపైనా అందమైన చిత్రాలున్నాయి. బంగారు రథంపై దూసుకెళ్తున్న సూర్యభగవానుడూ అతడి చుట్టూ ఎగిరే పక్షులూ అప్సరసలూ ఇలా ఎన్నో ఉన్నాయి. ఈ గుహ వెనక ఓ పెద్ద సభామంటపం కూడా ఉంది.
1969, 1976 మధ్య భారత ప్రభుత్వ ఆర్కియలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా ఆర్.సేన్గుప్తా నాయకత్వంలో ఈ గుహలను పునరుద్ధరించింది.
35 మీటర్ల ఎత్తున్న చిన్న విగ్రహాన్ని షామామా అని పిలుస్తారు. ఈ విగ్రహాలున్న గుహల (కొండను తొలిచిన భాగం) ఎత్తు 58 మీటర్లు, 38 మీటర్లు[1][2] ధ్వంసం చెయ్యకముందు ఇవి ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద నిలబడిన భంగిమలో ఉన్న బుద్ధ విగ్రహాలు. ఈ విగ్రహాలను కూల్చేసాక, చైనాలో 128 మీటర్ల వైరోచన బుద్ధుని విగ్రహాన్ని నిర్మించారు.
చిన్న బుద్ధ విగ్రహాన్ని సా.శ 544 - 595 లలో నిర్మించగా, పెద్ద విగ్రహాన్ని సా.శ 591 - 644 మధ్య నిర్మించారు.[3] పెద్ద విగ్రహం దీపాంకర బుద్ధుణ్ణి తలపిస్తుందని కూడా చెబుతారు. ఈ ప్రాంతంలో ఈ విగ్రహాలు అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందినవి. ఈ స్థలాన్ని యునెస్కో ప్రపంచ సాంస్కృతిక వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తించింది కాలక్రమంలో వాటి రంగు వెలిసిపోతూ వచ్చింది.[4]
సా.శ 630 ఏప్రిల్ 30 న చైనా యాత్రికుడు షువాన్జాంగ్ ఈ స్థలాన్ని సందర్శించాడు.[5][6][7] పదికి మించిన ఆరామాలు, పదివేల పైచిలుకు సన్యాసులతో పరిఢవిల్లిన బౌద్ధ మత కేంద్రంగా దాన్ని అభివర్ణించాడు. బుద్ధ విగ్రహాలు బంగారంతోటి, రత్నాలతోటీ అలంకరించారని కూడా అతడు రాసాడు (Wriggins, 1995). వీటికంటే పెద్దదైన మూడో విగ్రహం, పడుకున్న స్థితిలో, కూడా అక్కడ ఉన్నట్లు అతడు రాసాడు.[8][7] ఇక్కడి విగ్రహాలకు సరిపోలే, కూర్చున్న స్థితిలో ఉన్న, విగ్రహం చైనాలోని గన్షు ప్రావిన్సులో బింగ్లింగ్ దేవాలయ గుహల్లో ఉంది.
ఈ ప్రాంతానికి కిలోమీటరు దూరంలో ఉన్న కక్రక్ వ్యాలీలోని బుద్ధవిగ్రహమూ తాలిబన్ల దాడుల్లో రూపు కోల్పోయింది. ఈ ప్రాంతంలో గుహలన్నింటినీ మహ్మద్ గజనీ కొల్లకొట్టాడు. ఆ తరువాతే ఇక్కడ బౌద్ధం నెమ్మదిగా క్షీణించింది. ఇస్లాం విస్తరణ ఊపందుకుంది.
↑ Research of state and stability of the rock niches of the Buddhas of Bamiyan in "Completed Research Results of Military University of Munich" Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine ↑ "Computer Reconstruction and Modeling of the Great Buddha Statue in Bamiyan, Afghanistan" (PDF). Archived from the original (PDF) on 16 డిసెంబరు 2013. Retrieved 9 October 2013. ↑ Researchers Say They Can Restore 1 of Destroyed Bamiyan Buddhas. AOL News, 1 March 2011. ↑ "Bamiyan Buddhas Once Glowed in Red, White and Blue". Sciencedaily.com. 25 February 2011. Retrieved 9 October 2013. ↑ Yamada, Meiji (2002). Buddhism of Bamiyan, Pacific World, 3rd series 4, 109-110 ↑ "Bamiyan and Buddhist Afghanistan". Depts.washington.edu. Retrieved 9 October 2013. ↑ 7.0 7.1 "Xuan Zang and the Third Buddha". Laputanlogic.com. 9 March 2007. Archived from the original on 27 జనవరి 2013. Retrieved 9 October 2013. ↑ Gall, Carlotta (6 December 2006). "From Ruins of Afghan Buddhas, a History Grows". The New York Times. Retrieved 6 January 2008.
వ్యాఖ్యానించండి