Tallinn

Tallinn (od 1219 do 1918 Rewel, niem. hist. Reval) – stolica i największe miasto Estonii, zlokalizowane na północy kraju, na brzegu Zatoki Tallińskiej. Tallinn zajmuje 7. miejsce na liście najbardziej inteligentnych miast świata. Wraz z fińskim Turku było Europejską Stolicą Kultury w 2011 roku.

Średniowiecze  XIV-wieczna pieczęć miasta

Tallinn był silnym ośrodkiem gospodarczym już w X w. Często osiedlali się w nim kupcy fińscy. W 1154 r. arabski uczony Al-Idrisi wspominał o grodzie Kaluri (dawna nazwa Tallinna, która po raz pierwszy występuje w latopisie ruskim 1223 r. – Koływań[1], prawdopodobnie wśród Finów i Estów nazwa ta brzmiała Kalevanlinna). W 1219 r. król duński Waldemar II Zwycięski, odbywający wyprawę krzyżową przeciw pogańskim Estom, zdobył fiński zamek Lyndanise[2], który kazał zburzyć i zbudować nową twierdzę. W językach fińskim i estońskim nazwa Tallinn tłumaczy się na „miasto duńskie” (taani linn) albo „miasto rolnicze” (talu linn). Inne – oprócz Kolyvana lub Kalevanlinna – historyczne warianty nazwy miasta to Rewal (Reval, Revalia, Rewel, Revel, Reveln) i Lindanisa (Lyndanise, Lindanäs); nazwa Tallinn obowiązuje od 1918.

W 1227 r. Duńczycy – po klęsce pod Bornhöved – utracili miasto na korzyść zakonu kawalerów mieczowych. Trzy lata później miasto – jako Rewel – ponownie uzyskało prawa miejskie. Duńczycy, którzy w 1236 ponownie zawładnęli miastem, potwierdzili lokację na prawie lubeckim w 1248. Rozpoczęli oni w 1265 budowę największych w tej części swoich ziem fortyfikacji, z murami liczącymi 2,5 km długości (jednymi z najdłuższych w średniowiecznej Europie), do 16 m wysokości, z 45 basztami. Po dwudziestu latach, w 1285 Rewel stał się członkiem Hanzy. W 1346 r. Estonia wraz z Rewlem została wykupiona przez zakon krzyżacki, który przebudował trzynastowieczny zamek na wzgórzu Toompea, dobudowując m.in. basztę „Długi Herman”.

Nowożytność i czasy współczesne  Panorama miasta w XVII w.

W 1561, w trakcie zmagań czterech mocarstw w wojnach o Inflanty – Polski, Rosji, Danii i Szwecji – Tallinn wraz z północną częścią dzisiejszej Estonii przypadł tej ostatniej. Dopiero w trakcie III wojny północnej, w 1710 r., car Piotr I na czele zwycięskiego pochodu armii rosyjskiej zajął Estonię, co potwierdzono w traktacie pokojowym w Nystad z 1721. Od tej pory nazwa miasta – Rewal – nabrała rosyjskiego brzmienia i przekształciła się w Rewel.

Rewel pozostał w rękach Rosji aż do 1918 r., gdy po ogłoszeniu niepodległości Republiki Estońskiej stolica oficjalnie zyskała nazwę Tallinn. W trakcie II wojny światowej miasto znajdowało się pod okupacją radziecką od 1940, niemiecką od 1941 i ponownie radziecką od 1944, jednakże uniknęło poważnych zniszczeń (te, które miały miejsce, zostały dokonane przez lotnictwo sowieckie podczas odbijania miasta z rąk niemieckich w 1944 r.).

 Widok na Stare Miasto

Po rozpadzie Związku Radzieckiego i ponownym odzyskaniu niepodległości przez Estonię Tallinn w znacznym stopniu odzyskał swoje zachodnie oblicze. W 1989 r. w Tallinnie założono Związek Polaków w Estonii. W 2002 r. zorganizowano tutaj 47. Konkurs Piosenki Eurowizji 2002. W 2009 na Placu Wolności (Vabaduse väljak) odsłonięto pomnik upamiętniający zwycięstwo w wojnie o niepodległość Estonii z lat 1918-1920. W 2011 roku miasto to otrzymało tytuł Europejskiej Stolicy Kultury[3].

Al-Idrisi miał wspomnieć Tallinn w swoim atlasie „Mapie świata”: „Koływań jest miastem Astlandy. Miasto małe, podobne do wielkiej twierdzy, jego mieszkańcy zajmują się rolnictwem, a bydła u nich dużo.” (za Andrzej Lorek, Historyczne centrum Tallinna, „serce” hanzeatyckiego miasta). Według legendy flaga Danii – Dannebrog, biały krzyż na czerwonym tle, jak na tarczy herbowej Tallinna – została zesłana z nieba przez Boga podczas tej bitwy, która miała miejsce 15 czerwca 1219 Tallin i Turku europejskimi stolicami kultury w 2011 r.. [w:] Komisja Europejska [on-line]. europa.eu, 11 stycznia 2011. [dostęp 2014-01-20].
Photographies by:
Zones
Statistics: Position
2289
Statistics: Rank
55134

Dodaj komentarz

To pytanie sprawdza czy jesteś człowiekiem i zapobiega wysyłaniu spamu.

Bezpieczeństwo
219364758Click/tap this sequence: 1156

Google street view

Where can you sleep near Tallinn ?

Booking.com
489.981 visits in total, 9.198 Points of interest, 404 Cele, 30 visits today.