Kościół w Kirunie (szw. Kiruna kyrka) – kościół szwedzkiego kościoła ewangelicko-luterańskiego znajdujący się w Kirunie, należący do parafii Jukkasjärvi (Jukkasjärvi församling) w diecezji Luleå (Luleå stift). Architektem budynku był Gustaf Wickman.
Kościół ma status zabytku sakralnego według rozdz. 4 Kulturminneslagen (pol. Prawo o pamiątkach kultury) ponieważ został wzniesiony do końca 1939 (3 §).
Kościół w Kirunie w przeprowadzonym w 2001 głosowaniu zyskał miano najpiękniejszego budynku w Szwecji.
Kościół w Kirunie (szw. Kiruna kyrka) – kościół szwedzkiego kościoła ewangelicko-luterańskiego znajdujący się w Kirunie, należący do parafii Jukkasjärvi (Jukkasjärvi församling) w diecezji Luleå (Luleå stift). Architektem budynku był Gustaf Wickman.
Kościół ma status zabytku sakralnego według rozdz. 4 Kulturminneslagen (pol. Prawo o pamiątkach kultury) ponieważ został wzniesiony do końca 1939 (3 §).
Kościół w Kirunie w przeprowadzonym w 2001 głosowaniu zyskał miano najpiękniejszego budynku w Szwecji.
Przed zbudowaniem stałego kościoła w Kirunie były tam jedynie tymczasowe budowle sakralne. Kościół parafialny znajdował się w Jukkasjärvi, 19 km od Kiruny. Pierwszą budowlą wykorzystywaną jako kościół był zbudowany w 1899 drewniany barak należący do Szwedzkich Kolei Państwowych. Od 1900 barak był wykorzystywany w niedziele do odprawiania nabożeństw przez Kościół Szwecji (oraz inne wspólnoty wyznaniowe) a w dni powszednie jako szkoła oraz jadalnia. Później (do 1906) korzystano z sali modlitw Kościoła Metodystów w Szwecji. Potrzeba wybudowania kościoła stawała się jednak coraz bardziej paląca. W 1901 dyrektor firmy LKAB zajmującej się eksploatacją rud żelaza w okolicach Kiruny i jeden z założycieli Kiruny, Hjalmar Lundbohm zaczął planować wybudowanie w mieście kościoła z prawdziwego zdarzenia. Zadanie to powierzył architektowi Gustafowi Wickmanowi, który przyjechał do Kiruny rok wcześniej.
Powinieneś zbudować kościół, który będzie [wyglądał] jak lapoński namiot[1].
Oprócz kościoła Wickman miał również zaprojektować wolnostojącą dzwonnicę, kaplicę grobową i budynek plebanii. Pierwsze plany powstały w 1903 i już wtedy kościół przybrał zasadniczo ten kształt, w którym został później wzniesiony.
Choć architekt czerpał pomysły i inspiracje z różnych źródeł: lapońskich namiotów (tzw. kåta), norweskich kościołów klepkowych, angielskiego gotyku i amerykańskiej architektury willowej, stworzył jednak własne, oryginalne dzieło.
Zmieniała się decyzja lokalizacji kościoła. Najpierw miał on być zbudowany w parku za dworcem kolejowym, ale ponieważ miasto zaczęło rozwijać się w innych kierunkach, postanowiono ostatecznie wybudować go 400 m na południowy wschód od pierwotnie zaplanowanego miejsca. Chciano przy tym, aby kościół był widoczny ponad miastem.
W 1907 powstała dzwonnica. Kościół wybudowano w latach 1909–1912. Budowniczym był majster budowlany Olof Edfastsson Nygren a kierownikiem budowy – inż. Bengt Lundgren. W pracach budowlanych brali też udział projektant kościoła Gustaf Wickman i pomysłodawca Hjalmar Lundbohm. Prace malarskie wykonał miejscowy artysta Emanuel Östberg. Drewno na budowę sprowadzono m.in. z Rosji.
Powstał jedynie problem w jakim kolorze ma być pomalowany kościół. Dzwonnica została pomalowana na czerwono w oczekiwaniu na ostateczną decyzję. Hjalmar Lundbohm i rzeźbiarz Christian Eriksson testowali wspólnie kilka kolorów (biały, odcienie od żółtego do czerwonego, pomarańczowy) na dolnych partiach kościoła, ale żaden z nich nie spełniał ich oczekiwań. Gustaf Wickman chciał pomalować kościół tym samym kolorem co dzwonnicę, podczas gdy Christian Eriksson uważał, iż kościół należy powlec smołą. Ostatecznie postanowiono budowlę pomalować czerwonym pigmentem o nazwie faluröd, wytwarzanym jako produkt uboczny w kopalni w Falun i uważanym wtedy za tradycyjny szwedzki kolor narodowy.
8 grudnia 1912 biskup Olof Bergqvist w asyście ośmiu pastorów konsekrował kościół. Po ceremonii konsekracji wszyscy jej uczestnicy zostali zaproszeni na kawę i mogli zabrać do domu porcelanową filiżankę i spodek jako pamiątkę; rozdano łącznie trzy tysiące kompletów filiżanek ze spodkami.
23 maja 1913 zarząd firmy LKAB postanowił przekazać kościół wraz z rozciągającym się wokół niego parkiem jako dar dla parafii Jukkasjärvi. Stosowny akt darowizny podpisano 1 sierpnia 1913.
Planuje się przeniesienie miasta Kiruna, w tym również i kościoła, w inne miejsce, ponieważ eksploatacja rudy żelaza, prowadzona pod miastem, zagraża jego stabilności[2].
Dodaj komentarz