Arena di Verona
( Amfiteatr w Weronie )Amfiteatr w Weronie, popularnie zwany Areną – starożytny rzymski amfiteatr znajdujący się we włoskiej Weronie, trzeci co do wielkości po Koloseum i amfiteatrze w Kapui. Jest nadal w użyciu i słynie na całym świecie z wystawianych tam występów operowych na dużą skalę. Jest to jedna z najlepiej zachowanych starożytnych budowli tego typu. Będzie miejscem ceremonii zamknięcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2026.
Budowla została wzniesiona w I wieku n.e. Początkowo leżała na zewnątrz murów miejskich, w obręb których została włączona dopiero w III wieku[1]. Na arenie amfiteatru odbywały się walki gladiatorów oraz walki z dzikimi zwierzętami[1]. Szacuje się, że widownia mogła pomieścić w starożytności do 30 tysięcy osób[2].
Wnętrze amfiteatruZewnętrzne wymiary wzniesionej na planie elipsy budowli wynoszą 138,77×109,52 m, arena ma natomiast wymiary 73,68×44,43 m[1]. Do wnętrza można było dostać się przez 64 oddzielne wejścia[3]. Struktura nośna wykonana została z betonu i kamieni, natomiast zewnętrzną stronę murów wyłożono cegłą i miejscowym różowawym wapieniem. Do czasów współczesnych z amfiteatru zachowały się dwie kondygnacje wyłożonych tym „werońskim” kamieniem arkad[1], z 44 rzędami kamiennych siedzeń[3]. Trzykondygnacyjny pierścień muru zewnętrznego zawalił się podczas trzęsienia ziemi w 1117 r. i do dziś zachował się wyłącznie jego niewielki fragment, zwany „skrzydłem” (ala)[3][1]. Pozostałe uszkodzenia naprawiono w następnym stuleciu, a obiekt znów zaczął pełnić rolę miejskiej areny. M.in. to tu w 1273 r. spłonęło na stosach 169 patarów – przedstawicieli heretyckiego ruchu z Sirmione[4].
Podobnie jak wiele innych budowli rzymskich, amfiteatr był po upadku cesarstwa traktowany jako źródło budulca[3], już w okresie renesansu podjęto jednak pierwsze starania o zabezpieczenie i konserwację zabytku[1]. Wyróżnił się na tym polu w połowie XVI w. burmistrz miasta, Hieronim Marmoreus, którego wdzięczni senatorowie uhonorowali w 1569 r. okolicznościową tablicą pamiątkową[4].
Arena przyciągała uwagę wędrowców i pierwszych turystów, podróżujących po Italii w XVIII i XIX w. M.in. w 1786 r. podziwiał ją Johann Wolfgang von Goethe, który w dzienniku swej włoskiej podróży zapisał: Amfiteatr jest więc pierwszym znakomitym pomnikiem czasów starożytnych, który widzę; a jak świetnie zachowany![5]
W 1913 roku, dla uczczenia setnej rocznicy urodzin Giuseppe Verdiego, w amfiteatrze wystawiona została Aida[3][2]. Odtąd aż do dziś budowla pełni funkcję stałej sceny dla rozmaitych koncertów[3][1][2]. M.in. w 1947 r. zadebiutowała tu słynna później śpiewaczka Maria Callas[4]. Współcześnie na widowni może zmieścić się 15 tysięcy osób[3].
Dodaj komentarz