Hunza is een gebied in de Pakistaanse Karakoram, in de regio Gilgit-Baltistan. Het beslaat een oppervlakte van 10.101 km² en grenst aan China. Tot 1974 was Hunza een vorstenstaat, geregeerd door een prins die de titel mir droeg. Hunza ligt in en rondom het dal van de gelijknamige rivier de Hunza, die tot het stroomgebied van de Indus behoort. Vanwege het ontoegankelijke terrein was Hunza vroeger een zeer afgelegen gebied. Sinds de jaren 70 van de 20e eeuw wordt het dal van de Hunza echter ontsloten door de Karakoram Highway.
De dalen in de Karakoram werden eeuwenlang bestuurd door zelfstandige vorstenstaatjes. Deze betaalden gedurende sommige perioden schatting aan een van de grootmachten in de regio, maar dit belette ze niet een onafhankelijke politiek te voeren.
Het gebied was gemakkelijk verdedigbaar omdat de paden vaak minder dan een halve meter breed waren. De hoge bergpaden liepen vaak over boomstammen bevestigd aan hoge kliffen, vastgezet met stenen. Ze werden constant bedreigd door weerschade en vallende stenen. Dit waren de gevreesde "hanging passageways" die verschillende Chinese Boeddhistische monniken die het gebied bezochten schrik aanjoegen.
De staten Hunza en Nagar ontstonden in de 15e eeuw als afsplitsingen van Gilgit. De eerste mirs van Hunza en Nagar waren volgens de overlevering twee broers, wat ze niet weerhield oorlog met elkaar te voeren. De (sjiitische) islam arriveerde in de 16e eeuw dankzij missionarissen uit het naburige Baltistan. Het isma'ilisme raakte in de 19e eeuw verspreid en verdreef het reguliere sjiisme weer.
Halverwege de 19e eeuw raakten Hunza en Nagar schatplichtig aan de Dogra-maharaja van Jammu en Kasjmir, die op zijn beurt een vazal was van de Britten. In de praktijk bleven de staatjes echter onafhankelijk. Zowel de Britten als de Russen probeerden hun macht over het gebied uit te breiden, vooral vanwege het economisch belang van de wolhandel met Sinkiang. De Britten stichtten daarom de Gilgit Agency in Gilgit. In 1889 verjoeg mir Safdar Ali Khan op aandringen van Russische diplomaten een Kashmiri garnizoen uit Chalt. De Britse diplomaat Algernon Durand wist hem er echter van te overtuigen de Britten toegang tot Gojal te geven. Ondanks toezeggingen bleef de mir echter karavanen overvallen en in 1891 kwam het tot een gewapend conflict toen Durand met een Brits-Kashmiri legertje de Hunzavallei binnenviel. De Britten wisten de Hunzakuts en Nagari's te verslaan na een beleg van Nilt. De mir vluchtte daarop naar Sinkiang en de Britten stelden zijn halfbroer Nazim Khan aan als vazal.
Bij de deling van India in 1947 koos de mir van Hunza vrijwel onmiddellijk voor aansluiting bij Pakistan. De maharaja van Jammu en Kasjmir koos echter voor India, wat de Eerste Kasjmiroorlog tot gevolg had. Aan het einde van deze oorlog lag Hunza diep in Pakistaans gebied en dat zou ook tijdens latere oorlogen zo blijven.
Vele eeuwen was het de belangrijkste toegangsweg vanuit Swat en Gandhara een alleen voor voetgangers begaanbaar pad over Gilgit en Chilas. De route was niet begaanbaar voor lastdieren, alleen menselijke dragers konden erdoor, en dan nog alleen met toestemming van de lokale bevolking. Hieraan kwam in 1971 een einde, toen de Karakoram Highway tussen Gilgit en Karimabad gereed kwam. In 1980 werd ook het hoogste deel van de weg geopend, wat gemotoriseerd verkeer met China mogelijk maakte.
Na de eerste vrije verkiezingen in Pakistan (1970) werd de absolute monarchie in de vorstenstaten afgeschaft. Hunza bleef tot 25 september 1974 geregeerd worden door de afstammelingen van Nazim Khan. Hunza en Nagar gingen daarna samen een district uitmaken van de zogenaamde Northern Areas (noordelijke gebieden), die bestuurd werden vanuit Gilgit. De feitelijke macht bleef echter grotendeels in handen van de centrale regering in Islamabad. In 2009 kwam daaraan een einde, toen het parlement in Gilgit echte politieke macht kreeg. De naam van de provincie werd daarbij omgedoopt tot "Gilgit-Baltistan". De Gilgit-Baltistan United Movement vindt dit echter niet ver genoeg gaan en bepleit de onafhankelijkheid.
Reactie toevoegen