နယ်လ်ဆင် မန်ဒဲလား

နယ်(လ်)ဆင် ရော်လီလှာလှာ မန်ဒဲလား (Nelson Rolihlahla Mandela) (Xhosa (ဟိုဆာ) အသံထွက်- xoˈliɬaɬa manˈdeːla;) (၁၉၁၈ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက် - ၂၀၁၃ ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်) သည် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ သမ္မတအဖြစ် ၁၉၉၄ မှ ၁၉၉၉ အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်သာမက တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြင့် အပြည့်အဝ ရွေးချယ်ခြင်းခံရသော အာဖရိကနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသောသမ္မတလည်း ဖြစ်သည်။ သမ္မတမဖြစ်မီက မန်ဒဲလားသည် အသားရောင်ခွဲခြားမှု ဆန့်ကျင်ရေးကို တက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားခဲ့သူ တစ်ဦးဖြစ်ပြီး Umkhonto we Sizwe (အမ်ကွန်တိုဝီဆွဒ်)၊ African National Congress (ANC) အာဖရိကန်နေရှင်နယ်ကွန်ဂရက်၏ လက်ရုံးတစ်ဆူလည်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ နှောက်ယှက်မှုနှင့် လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားစဉ်က ကျူးလွန်ခဲ့သော အပြစ်များအတွက် South African courts (တောင်အာဖရိကတရားရုံး) မှအပြစ်အနေဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ်ကို Robben Island (ရော့ဘင်ကျွန်း) ၌ကျခံရန် ချမှတ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ထောင်မှပြန်လည်လွတ်မြောက်လာပြီး တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီအတွက် အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ်ရန်အတွက် စေ့စပ်ဆွေးနွေးခြင်းနှင့် ညှိနှိုင်းခြင်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြန်သည်။