Kurdish rugs ( قالی کردستان )
کردستان ایران از دیدگاه قالیبافی دارای دو قطب فعال است که یکی از آنها شهر سنندج و دیگری بیجار است. قالیبافی و پیشرفت آن در سنندج را تا حد زیادی باید مرهون مقامات محلی دانست که در سدههای قبل در آنجا حکومت میکردهاند و از این هنر و سایر هنرها حمایت میکردهاند؛ بنابراین میتوان برای آن حداقل سابقهای حدود ۱۰۰ سال را در نظر گرفت. ولی شهرت سنندج بیشتر به واسطه گلیمهای بسیار نفیس آن که دارای آوازه جهانی است. ساختار دشتها و کوهپایههای کردستان یکی از مناطق مهم گله داری کشور است که گوسفندان آن نیز معمولاً از نژادهای «کردی» و «مریوانی» است. پشم مصرفی در قالیبافی سنندج بیشتر از نوع دستریس و بسیار نازک است. تا حدی که گاهی تفکیک و تشخیص نخهای دستریس و کارخانهای مشکل است. قالیهای سنندج به روش ترکی چله کشی میشوند و چلهها امروزه از جنس پنبه میباشند. قالیهای اصیل کردستان به ویژه سنندج از نوع یک پود ضخیم است که به نظر میرسد استفاده از یک پود در بافت قالی متأثر از دست بافتههایی چون گلیم، گبه و … باشد. ولی امروزه در بافت قالیها از هر نوع پود استفاده میشود. دارهای مورد استفاده در مناطق شهری عمودی و از نوع ثابت است. رج شمار فرشهای قدیمی سنندج بین ۱۵ و حداکثر ۲۵ متغیر بودهاند. اگر چه در معدود نمونههای نفیس و منحصر به فرد رج شمارهای بالاتر نیز دیده شده، اما قالیهای امروز سنندج دارای رج شماری بین ۲۵ تا ۳۵ هستند.
یکی از ویژگیهای بارز قالیهایی سنندج، پرزهای کوتاه آن است که معمولاً پرداخت و قیچی آن در زمان بافت صورت میگیرد. با وجود آنکه گره نامتقارن در میان اهل فن به «گره فارسی» یا «گره سنه» (نام قدیمی آن شهر) معروف است، با این حال فرشهای سنندج با گرهای از نوع متقارن یا به عبارتی گره ترکی بافته میشوند. بهکارگیری الیاف کاملاً تابیده شده توسط قالیبافان موجب شده که گرههای فرش آنان در پشت فرش به خوبی دیده شو د. تمایل بافندگان در نوع بافت بیشتر به قالیهای «لول بافت» است.