Αμφιθέατρο της Πούλα

Η περιοχή η σήμερα γνωστή ως Κροατία κατοικήθηκε καθ' όλη την προϊστορική περίοδο. Απολιθώματα Νεάντερταλ χρονολογούμενα από τη μέση Νεολιθική περίοδο έχουν έρθει στην επιφάνεια στη βόρεια Κροατία με γνωστότερη και καλύτερα παρουσιασμένη θέση στην Κράπινα. Σε όλες τις περιοχές της χώρας βρέθηκαν απομεινάρια αρκετών Νεολιθικών και Χαλκολιθικών πολιτισμών. Το μεγαλύτερο μέρος των θέσεων αυτών είναι στις κοιλάδες των ποταμών της βόρειας Κροατίας και οι σημαντικότεροι πολιτισμοί, των οποίων ανακαλύφθηκε η ύπαρξη είναι του Στάρτσεβο, του Βούτσεντολ και του Μπάντεν. Η Εποχή του Σιδήρου άφησε ίχνη του αρχαίου Ιλλυρικού πολιτισμού Χάλστατ και του Κελτικού πολιτισμού Λα Τεν.

 

Κόρτσουλα, η πρώτη αρχαία ελληνική αποικία στην Αδριατική Θάλασσα, γνωστή και ως γενέτειρα του Μάρκο Πόλο

Οι Έλληνες ίδρυσαν τις αποικίες τους στις ανατολικές ακτές της Αδριατικής στα τέλη του 6ου αι. π.Χ. Ο πρώτος οικισμός ήταν η Κόρκυρα Μέλαινα, η σημερινή Κόρτσουλα, που ίδρυσαν οι κάτοικοι του νησιού της Κέρκυρας. Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος ο Πρεσβύτερος ίδρυσε την αποικία της Ίσσας στο σημερινό νησί Βις. Κοντά στο χωριό Λουμπάρντα στην Κόρτσουλα ιδρύθηκε αποικία την ίδρυση της οποίας μαρτυρά αρχαία ελληνική επιγραφή το λεγόμενο Ψήφισμα της Λουμπάρντα, το αρχαιότερο γραπτό μνημείο της Κροατίας. Οι κάτοικοι του νησιού της Πάρου ίδρυσαν τον Φάρο που είναι η σημερινή Παλιά πόλη του Χβαρ. Το Τραγούριον, το σημερινό Τρογκίρ, το ίδρυσαν οι κάτοικοι των Συρακουσών. Μεταξύ των αποικιών και των μητροπολιτικών κέντρων υπήρχαν ισχυροί πολιτιστικοί και εμπορικοί δεσμοί.

Οι πειρατείες των Ιλλυριών τους έφεραν σε σύγκρουση με τους Ρωμαίους που ζήτησαν από τη βασίλισσα τους Τεύτα να τις σταματήσει, εκείνη όμως αρνήθηκε. Έτσι οι Ρωμαίοι οδηγήθηκαν σε τρεις πολέμους εναντίων των Ιλλυριών και τελικά διέλυσαν το βασίλειο τους το 167 π.Χ.. Η κατάκτηση της περιοχής ολοκληρώθηκε στις αρχές του πρώτου αιώνα.

 

Βασίλειο της Κροατίας (925–1102)

Το 9 μ.Χ. το έδαφος της σημερινής Κροατίας αποτελούσε τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Αυτοκράτορας Διοκλητιανός έχτισε ένα μεγάλο ανάκτορο στο Σπλιτ, όπου αποσύρθηκε το 305. Κατά τον 5ο αιώνα ένας από τους τελευταίους Αυτοκράτορες της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Ιούλιος Νέπως, από αυτό το ανάκτορο κυβέρνησε τη μικρή πια αυτοκρατορία του. Η περίοδος τελειώνει με εισβολές Αβάρων και Κροατών το πρώτο μισό του 7ου αιώνα και την καταστροφή όλων σχεδόν των Ρωμαϊκών πόλεων. Οι Ρωμαίοι επιζήσαντες αποσύρθηκαν σε ασφαλέστερες περιοχές στις ακτές, στα νησιά και στα βουνά. Η πόλη του Ντουμπρόβνικ ιδρύθηκε από τέτοιους επιζήσαντες από την Επίδαυρο (αρχαία Ελληνική αποικία στην περιοχή).

 

Άφιξη Κροατών στην Αδριατική

Σύμφωνα με το έργο «Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν» γραμμένο από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα του 10ου αιώνα Κωνσταντίνο Ζ΄ τον Πορφυρογέννητο, οι Κροάτες είχαν φθάσει στη σημερινή Κροατία στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ., όμως αυτός ο ισχυρισμός αμφισβητείται και διιστάμενες υποθέσεις τοποθετούν το γεγονός μεταξύ 6ου και 9ου αιώνα μ.Χ. Τελικά σχηματίσθηκαν δύο δουκάτα - το Δουκάτο της Παννονίας και το Δουκάτο της Δαλματίας, διοικούμενα από τον Λιούντεβιτ Ποσάφσκι και τον Μπόρνα, όπως προκύπτει από τα χρονικά του Άινχαρντ, που αρχίζουν το 818. Η καταγραφή αυτή αποτελεί το πρώτο ντοκουμέντο Κροατικών βασιλείων, κρατών υποτελών στη Φραγκία την εποχή εκείνη. Η Φραγκική επικυριαρχία τερματίστηκε κατά τη βασιλεία του Μίσλαβ, δύο δεκαετίες αργότερα. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Ζ΄ ο εκχριστιανισμός των Κροατών άρχισε τον 7ο αιώνα, άποψη που αμφισβητείται και ο εκχριστιανισμός τοποθετείται στον 9ο αιώνα. Ο πρώτος ντόπιος Κροάτης ηγέτης που αναγνωρίσθηκε από τον Πάπα ήταν ο δούκας Μπράνιμιρ, στον οποίο ο Πάπας Ιωάννης Η΄ αναφερόταν ως Ντουξ Κροατόρουμ (Δούκα των Κροατών) το 879.

Ο Τόμισλαβ ήταν ο πρώτος ηγέτης της Κροατίας που χαρακτηρίστηκε βασιλιάς σε μία επιστολή από τον Πάπα Ιωάννη Ι΄, χρονολογώντας το βασίλειο της Κροατίας το 925. Ο Τόμισλαβ απέκρουσε Ουγγρικές και Βουλγαρικές εισβολές, αυξάνοντας την επιρροή των Κροατών βασιλιάδων. Το μεσαιωνικό Κροατικό βασίλειο έφτασε στο απόγειό του τον 11ο αιώνα κατά τη βασιλεία του Πέταρ Κρέζιμιρ Δ΄(1058-1074) και του Ντμίταρ Ζβόνιμιρ (1075-1089). Όταν το 1091 πέθανε ο Στιέπαν Β΄ τερματίζοντας τη δυναστεία Τρπιμίροβιτς, ο Λαδίσλαος Α΄ της Ουγγαρίας διεκδίκησε του Ουγγρικό στέμμα, πράγμα που οδήγησε σε πόλεμο και στην προσωπική ένωση Κροατίας και Ουγγαρίας το 1102, υπό τον Κόλομαν.

 

Στέψη του Βασιλιά Τόμισλαβ του Οτον Ιβέκοβιτς.

Τους επόμενους τέσσερις αιώνες το Βασίλειο της Κροατίας κυβερνήθηκε από το Σαμπόρ (κοινοβούλιο) και ένα Μπαν (αντιβασιλέα) διορισμένο από τον βασιλιά. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από την απειλή της Οθωμανικής κατάκτησης και τον αγώνα κατά της Δημοκρατίας της Βενετίας για τον έλεγχο των παράκτιων περιοχών. Οι Βενετοί το 1428 είχαν αποκτήσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της Δαλματίας, με την εξαίρεση της πόλης-κράτους του Ντουμπρόβνικ, που ήταν ανεξάρτητο. Οι Οθωμανικές κατακτήσεις κατέληξαν στη Μάχη της Κρμπάβα το 1493 και τη Μάχη του Μοχάτς το 1526, και οι δύο με αποφασιστικές νίκες των Οθωμανών. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος Β΄ πέθανε στο Μοχάτς και το 1527 το Κοινοβούλιο στο Τσέτιν επέλεξε το Φερδινάνδο Α΄ του Οίκου των Αψβούργων ως νέο ηγέτη της Κροατίας, υπό την προϋπόθεση να παρέχει προστασία στην Κροατία έναντι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σεβόμενος όμως τα πολιτικά της δικαιώματα. Η περίοδος αυτή γνώρισε άνοδο σε εξέχουσα θέση των ντόπιων ευγενών, όπως οι Φράνκοπανς και οι Σούμπιτς, και τελικά πολλούς Μπαν (αντιβασιλέα) από τις δύο οικογένειες. Στην πράξη η Κροατία ήταν ελεύθερο και ανεξάρτητο βασίλειο μόνο από το 910 ως το 1102.

 

Βασίλειο της Κροατίας (Αψβούργοι)

Μετά τις αποφασιστικές Οθωμανικές νίκες η Κροατία διαιρέθηκε σε πολιτικές και στρατιωτικές περιοχές, διαχωρισμό που έγινε το 1538. Οι στρατιωτικές περιοχές έγιναν γνωστές ως Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριος και ελέγχονταν άμεσα από τον Αυστριακό αυτοκράτορα. Η Οθωμανική προέλαση στο Κροατικό έδαφος συνεχίστηκε μέχρι τη Μάχη του Σίσακ το 1593, την πρώτη αποφασιστική ήττα των Οθωμανών, και τη σταθεροποίηση των συνόρων. Κατά τον Μεγάλο Τουρκικό Πόλεμο (1667-1698) ανακτήθηκε η Σλαβονία, αλλά η δυτική Βοσνία, που ήταν τμήμα της Κροατίας πριν την Οθωμανική κατάκτηση, παρέμεινε εκτός Κροατικού ελέγχου. Τα σημερινά σύνορα μεταξύ των δύο χωρών είναι κατάλοιπο αυτής της έκβασης. Η Δαλματία, το νότιο τμήμα των συνόρων καθορίσθηκε παρομοίως από τους Πέμπτο (Κρητικό) και έβδομο Βενετοτουρκικούς Πολέμους. Οι Οθωμανικοί πόλεμοι προξένησαν μεγάλες δημογραφικές αλλαγές. Οι Κροάτες μετανάστευσαν προς την Αυστρία και οι σημερινοί Κροάτες του Μπούργκενλαντ είναι άμεσοι απόγονοι εκείνων των εποίκων. Για να αναπληρώσουν τους Κροάτες που έφυγαν οι Αψβούργοι έκαναν έκκληση στους Ορθόδοξους πληθυσμούς της Σερβίας και της Βοσνίας για στρατιωτική υπηρεσία στην Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριο. Η μετανάστευση Σέρβων στην περιοχή αυτή κορυφώθηκε κατά τις Μεγάλες Σερβικές Μεταναστεύσεις του 1690 και του 1737-39.

Μεταξύ 1797 και 1809 η Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία κατέλαβε σταδιακά όλη την ανατολική ακτογραμμή της Αδριατικής και σημαντικό τμήμα της ενδοχώρας της, θέτοντας τέρμα στις Δημοκρατίες της Βενετίας και της Ραγούζας και ιδρύοντας τις Ιλλυρικές Επαρχίες. Αντιδρώντας το Βασιλικό Ναυτικό (της Αγγλίας) ξεκίνησε τον αποκλεισμό της Αδριατικής θάλασσας, οδηγώντας στη Μάχη του Βις το 1811. Οι Ιλλυρικές Επαρχίες καταλήφθηκαν από τους Αυστριακούς το 1813 και απορροφήθηκαν από την Αυστριακή Αυτοκρατορία μετά το Συνέδριο της Βιέννης το 1815. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία του Βασιλείου της Δαλματίας και την επαναφορά της Παράκτιας Κροατίας στο Βασίλειο της Κροατίας, αμφότερα τώρα υπό το ίδιο στέμμα.

 

Το Κροατικό Σάμπορ (Κοινοβούλιο) το 1848, του Ντράγκουτιν Βάινγκέρτνερ

Τις δεκαετίες του 1830 και 1840 ο ρομαντικός εθνικισμός ενέπνευσε την Κροατική Εθνική Αναγέννηση, μια πολιτική και πολιτιστική καμπάνια που υποστήριζε την ενότητα όλων των Νότιων Σλάβων της αυτοκρατορίας. Πρωταρχικός της στόχος ήταν η καθιέρωση μιας πρότυπης γλώσσας ως αντίβαρο στην Ουγγρική, μαζί με την προώθηση της Κροατικής λογοτεχνίας-φιλολογίας και πολιτισμού. Κατά την Ουγγρική Επανάσταση του 1848 η Κροατία τάχθηκε με τους Αυστριακούς και ο Μπαν Γιόσιπ Γιέλατσιτς έλπιζε να νικήσει τις Ουγγρικές δυνάμεις το 1849 και εισήγαγε μια περίοδο πολιτικής εκγερμανισμού. Τη δεκαετία του 1860 έγινε φανερή η αποτυχία της πολιτικής, οδηγώντας στον Αυστροουγγρικό Συμβιβασμό του 1867 και τη δημιουργία μιας προσωπικής ένωσης των στεμμάτων της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Ουγγαρίας. Η συνθήκη άφηνε το ζήτημα του καθεστώτος της Κροατίας στην Ουγγαρία και αυτό επιλύθηκε με τον Κροατοουγγρικό Διακανονισμό του 1868, οπότε τα βασίλεια Κροατίας και Σλαβονίας συνενώθηκαν. Το Βασίλειο της Δαλματίας παρέμεινε ντε φάκτο υπό Αυστριακό έλεγχο, ενώ η Ριγιέκα διατήρησε το καθεστώς του Φιούμε, που είχε θεσπιστεί το 1779. Όταν η Αυστροουγγαρία κατέλαβε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878), η Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριος καταργήθηκε και η περιοχή επεστράφη στην Κροατία το 1881, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κροατοουγγρικού διακανονισμού. Νέες προσπάθειες μεταρρύθμισης της Αυστροουγγαρίας που αποσκοπούσαν στην ομοσπονδοποίηση με την Κροατία ως ομόσπονδη ενότητα διακόπηκαν από την έλευση του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

 

Στιέπαν Ράντιτς, ήταν Κροάτης πολιτικός και ιδρυτής του Κροατικού Λαϊκού Αγροτικού Κόμματος 1905, μαχητής ενάντια στην ένωση και τη σερβική ηγεμονία. Πυροβολήθηκε στο κοινοβούλιο από τον Σέρβο ριζοσπάστη πολιτικό Πούνισα Ράτσιτς

Στις 29 Οκτωβρίου 1918 η Κροατική Βουλή (Sabor) ανακήρυξε την ανεξαρτησία και αποφάσισε να συμμετάσχει στο νεοϊδρυόμενο Κράτος Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων, που στη συνέχεια συνενώθηκε με το Βασίλειο της Σερβίας στις 4 Δεκεμβρίου 1918 για να σχηματίσουν το Βασίλειο Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Το σύνταγμα του 1921, που όριζε τη χώρα ως ενιαίο κράτος και κατάργηση των ιστορικών διοικητικών περιοχών, τερμάτισε στην πράξη την Κροατική αυτονομία. Στο νέο σύνταγμα αντιτάχθηκε το ευρύτερα υποστηριζόμενο πολιτικό κόμμα - το Κροατικό Αγροτικό Κόμμα (HSS), υπό το Στιέπαν Ράντιτς. Η πολιτική κατάσταση επιδεινώθηκε περισσότερο, καθώς ο Ράντιτς δολοφονήθηκε στην Εθνοσυνέλευση το 1928, οδηγώντας στη δικτατορία του Βασιλιά Αλέξανδρου Α΄ τον Ιανουάριο του 1929. Η δικτατορία τερματίσθηκε επίσημα το 1931, όταν ο βασιλιάς επέβαλε ένα πιο ενωτικό σύνταγμα και άλλαξε το όνομα της χώρας σε Γιουγκοσλαβία. Το HSS, τώρα υπό το Βλάντκο Μάτσεκ, συνέχισε να υποστηρίζει την ομοσπονδοποίηση της Γιουγκοσλαβίας, με αποτέλεσμα το Σύμφωνο Τσβέτκοβιτς - Μάτσεκ τον Αύγουστο του 1939 και την αυτόνομη Μπανοβίνα της Κροατίας. Η Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση διατήρησε τον έλεγχο της άμυνας, της εσωτερικής ασφάλειας, των εξωτερικών υποθέσεων, του εμπορίου και των μεταφορών, ενώ τα άλλα θέματα αφέθηκαν στην Κροατική Σαμπόρ και σε ένα Μπαν, διορισμένο από το στέμμα.

 

Οι άνθρωποι του Ζάγκρεμπ γιορτάζουν την απελευθέρωση στις 12 Μαΐου 1945

Τον Απρίλιο του 1941 η Γιουγκοσλαβία καταλήφθηκε από τη Γερμανία και την Ιταλία. Μετά την εισβολή τμήματα της Κροατίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Συρμίας ενσωματώθηκαν στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας (NDH), ένα υποστηριζόμενο από τους Ναζί κράτος-μαριονέτα. Τμήματα της Δαλματίας προσαρτήθηκαν από την Ιταλία και οι βόρειες Κροατικές περιοχές Μπαράνια και Μετζιμούριε από την Ουγγαρία. Του καθεστώτος του NDH ηγείτο ο Άντε Πάβελιτς και η υπερεθνικιστική Ουστάσι. Το καθεστώς εισήγαγε αντισημιτικούς νόμους και κατηύθυνε μια καμπάνια εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας κατά των Σέρβων και των Ρομά κατοίκων του NDH, με παραδείγματα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης Γιασένοβατς και Στάρα Γκράντισκα. Εκτιμάται ότι από 39.000 Εβραίους της χώρας επέζησαν μόνο 9.000. Οι υπόλοιποι είτε σκοτώθηκαν είτε εκτοπίστηκαν στη Γερμανία, τόσο από τις τοπικές αρχές όσο και από τον ίδιο το Γερμανικό Στρατό. Κροατικές και Σερβικές πηγές διαφωνούν για τον ακριβή αριθμό. Περαιτέρω, τουλάχιστον 500.000 Σέρβοι σκοτώθηκαν από την Ουστάσι στο έδαφος του NDH κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ ο αριθμός των Κροατών που σκοτώθηκαν εκτιμάται σε περίπου 200.000, είτε από το Κροατικό φασιστικό καθεστώς, ως μέλη της ένοπλης αντίστασης, είτε ως συνεργάτες του Άξονα.

 

Πανηγυρισμοί για τον Τίτο στο Ζάγκρεμπ το 1945, παρουσία των Ορθόδοξων ιεραρχών, του Καθολικού καρδινάλιου Αλοίσιους Στέπινατς και του Σοβιετικού στρατιωτικού ακολούθου

Γρήγορα αναπτύχθηκε ένα αντιστασιακό κίνημα. Στις 22 Ιουνίου 1941 σχηματίσθηκε κοντά στο Σίσακ το 1ο ομώνυμο Αντάρτικο Απόσπασμα, ως η πρώτη στρατιωτική μονάδα που δημιουργήθηκε από αντιστασιακό κίνημα στην κατεχόμενη Ευρώπη. Αυτό προκάλεσε το ξεκίνημα του Γιουγκοσλαβικού Παρτιζανικού κινήματος, μια κομμουνιστική πολυεθνική αντιφασιστική αντιστασιακή ομάδα υπό το Γιόσιπ Μπροζ Τίτο. Το κίνημα αναπτύχθηκε γρήγορα και στη Διάσκεψη της Τεχεράνης το Δεκέμβριο του 1943 οι Παρτιζάνοι απέκτησαν αναγνώριση από τους Συμμάχους. Με συμμαχική υποστήριξη στον ανεφοδιασμό, τον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και την αεροπορία και με τη βοήθεια του Κόκκινου Στρατού που έλαβε μέρος στην Επίθεση του Βελιγραδίου του 1944, οι Παρτιζάνοι απέκτησαν τον έλεγχο της Γιουγκοσλαβίας και των μεθοριακών περιοχών Ιταλίας και Αυστρίας μέχρι το Μάιο του 1945, διάστημα κατά το οποίο σκοτώθηκαν από τους Παρτιζάνους χιλιάδες μέλη της Ουστάσι καθώς και Κροάτες φυγάδες. Οι πολιτικές αρχές του Παρτιζανικού κινήματος εκφράστηκαν στο ZAVNOH (Εθνικό Αντιφασιστικό Συμβούλιο Λαϊκής Απελευθέρωσης της Κροατίας), που εμφανίστηκε το 1943 ως ο φορέας της Κροατικής κρατικής υπόστασης και αργότερα μετασχηματίστηκε στο Κοινοβούλιο της Κροατίας το 1945, και στο AVNOJ - το αντίστοιχό του σε Γιουγκοσλαβικό επίπεδο.

 

Ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, Ζάγκρεμπ, Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κροατίας 1956.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Κροατία έγινε μονοκομματική Σοσιαλιστική ομόσπονδη ενότητα της ΣΟΔ Γιουγκοσλαβίας, κυβερνώμενη από τους Κομμουνιστές, αλλά έχοντας ένα βαθμό αυτονομίας μέσα στην ομοσπονδία. Το 1967 Κροάτες συγγραφείς και γλωσσολόγοι εξέδωσαν μία Διακήρυξη για το Καθεστώς και το όνομα της Επίσημης Κροατικής Γλώσσας ζητώντας μεγαλύτερη αυτονομία για την Κροατική γλώσσα. Η διακήρυξη συνέβαλε σε ένα εθνικό κίνημα που επεδίωκε μεγαλύτερα πολιτικά δικαιώματα και αποκέντρωση της Γιουγκοσλαβικής οικονομίας, που κορυφώθηκε με την Πολιτική Άνοιξη του 1971, που κατεστάλη από τη Γιουγκοσλαβική ηγεσία. Όμως το 1974 το Γιουγκοσλαβικό Σύνταγμα έδωσε αυξημένη αυτονομία στις ομόσπονδες ενότητες, εκπληρώνοντας ουσιαστικά ένα από τους στόχους της Κροατικής Άνοιξης και παρέχοντας νομική βάση για την ανεξαρτησία των συστατικών μερών της ομοσπονδίας.

 

Πόλεμος της Κροατίας, Σέρβος παραστρατιωτικός στην ανατολική Σλαβονία το 1991.

Τη δεκαετία του 1980 η πολιτική κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία επιδεινώθηκε με την εθνική ένταση να αναρριπίζεται από το σερβικό Υπόμνημα του 1986 και τα τα πραξικοπήματα του 1989 στη Βοϊβοντίνα, το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο. Τον Ιανουάριο του 1990 το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας κατακερματίστηκε σε εθνικές γραμμές με την Κροατική φράξια να απαιτεί χαλαρότερη ομοσπονδία. Την ίδια χρονιά έγιναν στην Κροατία οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές με τη νίκη του Φράνιο Τούτζμαν να μεγαλώνει περισσότερο τις εθνικιστικές εντάσεις. Οι Σέρβοι της Κροατίας εγκατέλειψαν το Σάμπορ και ανακήρυξαν την αυτονομία των περιοχών που σύντομα θα γίνονταν η μη αναγνωρισμένη Δημοκρατία της Σερβικής Κράινα, με πρόθεση να αποκτήσουν ανεξαρτησία από την Κροατία. Καθώς οι εντάσεις αυξάνονταν η Κροατία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της τον Ιούνιο του 1991, η ανακήρυξη όμως τέθηκε σε εφαρμογή στις 8 Οκτωβρίου 1991.

 

Το Εθνικό Μνημείο στο Βούκοβαρ θυμάται όλα τα θύματα του πολέμου του 1991

Οι εντάσεις κλιμακώθηκαν στον Πόλεμο της Κροατίας όταν ο Γιουγκοσλαβικός Εθνικός Στρατός και διάφοροι Σέρβοι παραστρατιωτικοί επιτέθηκαν στην Κροατία. Το τέλος του 1991 ένας πόλεμος μεγάλης σφοδρότητας σε εκτεταμένο μέτωπο περιόρισε την Κροατία σε έλεγχο περίπου των δύο τρίτων των εδαφών της. Στις 15 Ιανουαρίου 1992 η Κροατία κέρδισε την αναγνώριση από τα μέλη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και στη συνέχεια των Ηνωμένων Εθνών. Ο πόλεμος τέλειωσε ουσιαστικά το 1995 με αποφασιστική νίκη της Κροατίας τον Αύγουστο. Οι απομένουσες κατεχόμενες περιοχές αποδόθηκαν στην Κροατία με τη Συμφωνία του Έρντουτ του Νοεμβρίου του 1995, με τη διαδικασία να ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 1998. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2009 η χώρα συμφώνησε με τη Σλοβενία να αρθούν τα εμπόδια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις του Ζάγκρεμπ και οι δύο χώρες θα συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις για την επίλυση των συνοριακών διαφορών με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[1] Τον Ιούνιο του 2011 ανακοινώθηκε ότι τερματίστηκαν οι ενταξιακές συνομιλίες της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και έγινε το 28ο μέλος της ΕΕ την 1η Ιουλίου 2013.[2] Εννιάμιση χρόνια μετά την ένταξή της στην ΕΕ, η Κροατία έγινε το 28o μέλος του Χώρου Σένγκεν και το 20ο μέλος της Ευρωζώνης την 1η Ιανουαρίου 2023.