Αζτέκοι

Με τον όρο Αζτέκοι εννοούνται συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες οι οποίες κατοικούσαν στο κεντρικό Μεξικό, και ιδίως όσοι μιλούσαν τη γλώσσα νάουατλ και κυριάρχησαν σε μεγάλα τμήματα της κεντρικής Αμερικής από τον 14ο μέχρι τον 16 αιώνα. Η λέξη aztecatl (πληθυντικός aztecah) σημαίνει, στα νάουατλ, «άνθρωποι από το Αζτλάν», έναν μυθολογικό τόπο-αφετηρία για τους ομιλούντες τη νάουατλ, και στη συνέχεια υιοθετήθηκε για να περιγράψει τη φυλή των Μεσίκα (Mexica), η οποία αποίκισε την κοιλάδα του Μεξικού και ίδρυσε τις ακμάζουσες πόλεις Τενοτστιτλάν (Tenochtitlan) και Τλατελόλκο (Tlatelolco). Συχνά ο όρος Αζτέκοι αναφέρεται αποκλειστικά στη φυλή των Μεσίκα της Τενοτστιτλάν, στη λίμνη Τεξκόκο (Texcoco), στην τοποθεσία της σημερινής Πόλης του Μεξικού (Ciudad de México) - λαός ο οποίος αυτό-αποκαλούνταν Mēxihcah Tenochcah ή Cōlhuah Mexihcah.

Μερικές φορές ο όρος Αζτέκος περιλαμβάνει τους Ακολούα (Acolhua) από την πόλη Τεξκόκο και τους Τεπανέκους (Tepanec) από την πόλη Τλακόπαν (Tlacopan), τις δύο πόλεις-κράτη οι οποίες μαζί με την Τενοτστιτλάν των Μεσίκα ίδρυσαν την αποκαλούμενη Τριπλή Συμμαχία (Aztec Triple Alliance, νάουατλ: Ēxcān Tlahtōlōyān)· η τελευταία, στο πέρασμα των χρόνων, έμεινε γνωστή ως Αυτοκρατορία των Αζτέκων, και κυριάρχησε στη λεκάνη του Μεξικού. Σε ευρύτερο ερμηνευτικό πλαίσιο, ο όρος Αζτέκος μπορεί επίσης να αναφέρεται σε όλους τους ιθαγενείς λαούς και τις πόλεις-κράτη οι οποίοι μοιράζονταν μεγάλο μέρος της φυλετικής και πολιτιστικής τους ταυτότητας με τους Μεσίκα, τους Ακολούα και τους Τεπανέκους, και χρησιμοποιούσαν τη νάουατλ σαν lingua franca. Υπό αυτό το πρίσμα είναι εφικτό να ορίσουμε των πολιτισμό των Αζτέκων ως το σύνολο των διαφορετικών πολιτιστικών γνωρισμάτων όλων των φυλών που κατοίκησαν στο κεντρικό Μεξικό κατά τη διάρκεια της μετακλασικής περιόδου.

Από τον 13ο αιώνα, η κοιλάδα του Μεξικού εξελίχθηκε στο κέντρο της αυτοκρατορίας των Αζτέκων: εκεί χτίστηκε η πρωτεύουσα Τενοτστιτλάν, πάνω σε νησάκια μέσα στη λίμνη Τεξκόκο. Η ηγεμονία της Τριπλής Συμμαχίας επεκτάθηκε πέραν των συνόρων της κοιλάδας του Μεξικού, μέσω επεκτατικών πολέμων, μετατρέποντας όλα τα μικρότερα κράτη σε φόρου υποτελή στην Τενοτστιτλάν. Στο απόγειό του, ο πολιτισμός των Αζτέκων είχε να επιδείξει πλούσια και σύνθετη μυθολογική και θρησκευτική παράδοση, όπως επίσης και αξιοπρόσεκτα επιτεύγματα στην αρχιτεκτονική και τις τέχνες. Το 1521, ο Ερνάν Κορτές (Hernán Cortés, 1485 - 1547), με την αρωγή συμμαχικών προς αυτόν ιθαγενών φυλών, κατάφερε να κατακτήσει την Τενοτστιτλάν και να καταλύσει την ηγεμονία του Huey Tlatoani (ο κυβερνήτης της πόλης στα νάουατλ) Μοντεζούμα Β΄ (Moctezuma II, 1466 - 1520). Στη συνέχεια οι Ισπανοί κατακτητές θεμελίωσαν την Πόλη του Μεξικού στα ερείπια της Τενοτστιτλάν, και από εκεί ξεκίνησαν τον αποικισμό της Κεντρικής Αμερικής.

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο Αζτέκοι εννοούνται συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες οι οποίες κατοικούσαν στο κεντρικό Μεξικό, και ιδίως όσοι μιλούσαν τη γλώσσα νάουατλ και κυριάρχησαν σε μεγάλα τμήματα της κεντρικής Αμερικής από τον 14ο μέχρι τον 16 αιώνα. Η λέξη aztecatl (πληθυντικός aztecah) σημαίνει, στα νάουατλ, «άνθρωποι από το Αζτλάν», έναν μυθολογικό τόπο-αφετηρία για τους ομιλούντες τη νάουατλ, και στη συνέχεια υιοθετήθηκε για να περιγράψει τη φυλή των Μεσίκα (Mexica), η οποία αποίκισε την κοιλάδα του Μεξικού και ίδρυσε τις ακμάζουσες πόλεις Τενοτστιτλάν (Tenochtitlan) και Τλατελόλκο (Tlatelolco). Συχνά ο όρος Αζτέκοι αναφέρεται αποκλειστικά στη φυλή των Μεσίκα της Τενοτστιτλάν, στη λίμνη Τεξκόκο (Texcoco), στην τοποθεσία της σημερινής Πόλης του Μεξικού (Ciudad de México) - λαός ο οποίος αυτό-αποκαλούνταν Mēxihcah Tenochcah ή Cōlhuah Mexihcah.

Μερικές φορές ο όρος Αζτέκος περιλαμβάνει τους Ακολούα (Acolhua) από την πόλη Τεξκόκο και τους Τεπανέκους (Tepanec) από την πόλη Τλακόπαν (Tlacopan), τις δύο πόλεις-κράτη οι οποίες μαζί με την Τενοτστιτλάν των Μεσίκα ίδρυσαν την αποκαλούμενη Τριπλή Συμμαχία (Aztec Triple Alliance, νάουατλ: Ēxcān Tlahtōlōyān)· η τελευταία, στο πέρασμα των χρόνων, έμεινε γνωστή ως Αυτοκρατορία των Αζτέκων, και κυριάρχησε στη λεκάνη του Μεξικού. Σε ευρύτερο ερμηνευτικό πλαίσιο, ο όρος Αζτέκος μπορεί επίσης να αναφέρεται σε όλους τους ιθαγενείς λαούς και τις πόλεις-κράτη οι οποίοι μοιράζονταν μεγάλο μέρος της φυλετικής και πολιτιστικής τους ταυτότητας με τους Μεσίκα, τους Ακολούα και τους Τεπανέκους, και χρησιμοποιούσαν τη νάουατλ σαν lingua franca. Υπό αυτό το πρίσμα είναι εφικτό να ορίσουμε των πολιτισμό των Αζτέκων ως το σύνολο των διαφορετικών πολιτιστικών γνωρισμάτων όλων των φυλών που κατοίκησαν στο κεντρικό Μεξικό κατά τη διάρκεια της μετακλασικής περιόδου.

Από τον 13ο αιώνα, η κοιλάδα του Μεξικού εξελίχθηκε στο κέντρο της αυτοκρατορίας των Αζτέκων: εκεί χτίστηκε η πρωτεύουσα Τενοτστιτλάν, πάνω σε νησάκια μέσα στη λίμνη Τεξκόκο. Η ηγεμονία της Τριπλής Συμμαχίας επεκτάθηκε πέραν των συνόρων της κοιλάδας του Μεξικού, μέσω επεκτατικών πολέμων, μετατρέποντας όλα τα μικρότερα κράτη σε φόρου υποτελή στην Τενοτστιτλάν. Στο απόγειό του, ο πολιτισμός των Αζτέκων είχε να επιδείξει πλούσια και σύνθετη μυθολογική και θρησκευτική παράδοση, όπως επίσης και αξιοπρόσεκτα επιτεύγματα στην αρχιτεκτονική και τις τέχνες. Το 1521, ο Ερνάν Κορτές (Hernán Cortés, 1485 - 1547), με την αρωγή συμμαχικών προς αυτόν ιθαγενών φυλών, κατάφερε να κατακτήσει την Τενοτστιτλάν και να καταλύσει την ηγεμονία του Huey Tlatoani (ο κυβερνήτης της πόλης στα νάουατλ) Μοντεζούμα Β΄ (Moctezuma II, 1466 - 1520). Στη συνέχεια οι Ισπανοί κατακτητές θεμελίωσαν την Πόλη του Μεξικού στα ερείπια της Τενοτστιτλάν, και από εκεί ξεκίνησαν τον αποικισμό της Κεντρικής Αμερικής.

Η ιστορία και οι παραδόσεις των Αζτέκων έχουν έρθει στο φως μέσω της αρχαιολογικής σκαπάνης, από ανασκαφές σε τοποθεσίες όπως στον ναό Τέμπλο Μαγιόρ (Templo Mayor) στην Πόλη του Μεξικού· επίσης μέσω κωδίκων από φλοιό δέντρων, γραμμένων από αυτόχθονες πληθυσμούς, καθώς και από προσωπικές μαρτυρίες Ισπανών κονκισταδόρ, όπως του Ερνάν Κοτρές και του Μπερνάλ Ντίαθ ντελ Καστίγιο (Bernal Díaz del Castillo, 1492/98 - 1584). Πρωταγωνιστικό ρόλο όμως στην κατανόηση του πολιτισμού των Αζτέκων έπαιξαν αρκετά χειρόγραφα Ισπανών μοναχών και ιθαγενών λογίων του 16ου και 17ου αιώνα, γραμμένα στην σπανική και νάουατλ γλώσσα, στα οποία κυριαρχούν οι περιγραφές της κουλτούρας και των συνηθειών των γηγενών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου κώδικα, είναι ο περίφημος Φλωρεντιανός Κώδικας ή Κώδικας της Φλωρεντίας, του Φραγκισκανού μοναχού Μπερναρδίνο ντε Σααγούν (Bernardino de Sahagún, 1499 - 1590). Σε συνεργασία με Αζτέκους μαθητές του, ο Μπερναρδίνο διεξήγαγε έρευνα, οργάνωσε τα ντοκουμέντα, έγραψε και επιμελήθηκε τα ευρήματά του που ξεκινούν από το 1545, μέχρι το θάνατό του το 1590. Τεκμηριώνει την κουλτούρα, τη θρησκευτική κοσμολογία (κοσμοθεωρία) και τις τελετουργικές πρακτικές, την κοινωνία, την οικονομία, και τη φυσική ιστορία του λαού των Αζτέκων.